اسبان مجاهدانى كه چنان با سرعت به‌سوى ميدان نبرد حركت مى‌كنند كه از اثر برخورد سم آنها به سنگهاى بيابان جرقه‌ها مى‌پرد،يا شترانى كه به سرعت به مواقف حج مى‌دوند و سنگها و ريگها از زير پاى آنها پريده و براثر برخورد به سنگهاى ديگر،توليد جرقه مى‌كند.

يا طوائف و گروههايى كه در مواقف حج براى تهيه غذا آتش مى‌افروزند،يا كنايه از كسانى است كه آتش جنگ و جهاد را بر مى‌افروزند و يا زبانهايى كه با بيان كوبندۀ خود آتش به دل دشمن مى‌زنند و يا منظور كسانى است كه به گفتۀ بعضى از مفسران در انجام حاجات مردم تلاش مى‌كنند و مقصود خود را پيش مى‌برند همان گونه كه آتش از سنگ آتشزنه بيرون مى‌آيد،ولى اين احتمالات بسيار بعيد به نظر مى‌رسد و ظاهر آيه همان دو تفسير نخست است.(ج 243/27.)

ق د د

قَدّ:(يوسف25/.)[*]

به فتح قاف و تشديد دال به معنى«پاره شدن و شكافتن از طرف طول»است[**]، همان گونه كه«قَطّ»به معنى«پاره شدن از طرف عرض»است،لذا در حديث داريم:كانت ضربات على بن ابى طالب(ع)ابكارا كان اذا اعتلى قد،و اذا اعترض قطَّ.«ضربه‌هاى على بن ابى طالب(ع)در نوع خود بى‌سابقه بود،هنگامى كه از بالا ضربه مى‌زد،تا پايين مى‌شكافت و هنگامى كه از عرض،ضربه مى‌زد دونيم مى‌كرد[1]».

به هر حال،آيۀ مورد بحث بخشى از داستان يوسف(ع)و همسر عزيز را بازگو

[*]وَ اسْتَبَقَا الْبٰابَ وَ قَدَّتْ قَمِيصَهُ مِنْ دُبُرٍ...يوسف25/.

[1] مجمع البيان،ذيل آيه.

[**] قد علاوه بر معناى شكافتن چيزى از درازا،به معنى اندازه و قامت نيز آمده است.«فرهنگفارسى عميد».

• ترجمه نوع 1
• ترجمه نوع 2
• ترجمه نوع 3