نام کتاب : شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه نویسنده : شریعتمداری، جعفر جلد : 3 صفحه : 566
وجود
دارد كه اساس زندگى او را تشكيل مىدهد و نبايد فداى خور و خواب و لذايذ متنوع
شود.
زمانهايى پيش مىآيد كه توجه به اين امور انسان را از هدف اصلى،از
ايمان و پاكى و تقوا و از آزادى و حريّت بازمىدارد ،در اينجاست كه بايد به
همۀ آنها پشتپا زد.
تنوع طلبى در حقيقت دام بزرگى است از سوى استعمارگران ديروز و
امروز كه با استفاده از آن،افراد آزاده را چنان اسير غذاها و لباسها و مركبها و
مسكنها مىكنند كه خويشتن خويش را بكلى به دست فراموشى بسپارند و حلقۀ اسارت
آنها را بر گردن نهند.
از«اقتحام»گرفته شده و در اصل به معنى ورود در كارهاى سخت و خوفناك
است[**].
مثلا گفته مىشود:قَحَّمَ الْفَرَسُ فارِسَهُ.«اسب،سوار را به محل
مخوفى وارد كرد».يا به معنى داخل شدن و گذشتن از چيزى با شدت و مشقت است(تفسير
كشاف).
آيۀ مورد بحث بندگان ناسپاس را مورد ملامت و سرزنش قرار مىدهد
كه چگونه با داشتن آنهمه وسايل سعادت راه نجات را نپيمودهاند،مىفرمايد:«اين
انسان ناسپاس از آن گردنۀ بزرگ بالا نرفت»فَلاَ اقْتَحَمَ الْعَقَبَةَبلد11/.
در آيات سورۀ بلد،آزاد كردن بنده،ورود به گردنه ناميده
شده،زيرا انفاق و گذشتن از مال،سخت است،همانطور كه ورود به گردنه كار دشوارى
است[***].
به اين ترتيب،اين گردنۀ صعب العبور را كه انسانهاى ناسپاس
هرگز خود را براى