اين دو تفسير در عين حال با هم منافاتى ندارد و مى‌تواند در مفهوم آيه جمع باشد.

(ج 350/20-351.)

انفَطَرَت:(انفطار1/.)[*]

از«انفطار»به معنى«انشقاق و شكافته شدن»است و در اصل از مادّۀ«فطر»(بر وزن سطر)گرفته شده.

آيۀ مورد بحث به قسمتى از حوادث وحشت‌انگيزى كه در آستانۀ رستاخيز سرتاسر جهان را فرامى‌گيرد اشاره مى‌كند و مى‌گويد:«آن زمان كه آسمان(كرات آسمانى)از هم شكافته شود و آن زمان كه ستارگان پراكنده شود و فروريزد »انفطار1/ و 2.

نظام جهان بالا درهم مى‌ريزد و انفجارهاى عظيمى سراسر كرات آسمانى را فرامى‌گيرد ،منظومه‌ها نظام خويش را از دست مى‌دهند و ستارگان از مدار خود بيرون مى‌روند و براثر تصادم شديد به يكديگر متلاشى مى‌شوند،عمر اين جهان به پايان مى‌رسد و همه چيز ويران مى‌شود تا بر ويرانه‌هايش عالم نوين آخرت برپاگردد .

نظير اين تعبير در بسيارى از آيات قرآن آمده،از جمله در آيۀ 1 سورۀ انشقاق مى‌خوانيم:إِذَا السَّمٰاءُ انْشَقَّتْ .«هنگامى كه آسمان شكافته مى‌شود»و در آيۀ 18 سورۀ مزمل مى‌فرمايد:اَلسَّمٰاءُ مُنْفَطِرٌ بِهِ ...«آسمان(از وحشت آن)شكافته مى‌شود».

در اين آيه كه متلاشى شدن آسمان و پراكنده شدن ستارگان و انفجار كواكب و به هم ريختن نظام آنها تحت تأثير چه عواملى رخ مى‌دهد؟آيا تعادل جاذبه و دافعه به هم مى‌خورد؟يا يك نيروى عظيم مرموزى آن را تحت الشعاع خويش قرار مى‌دهد؟يا انبساط تدريجى عالم كه امروز از نظر دانشمندان به اثبات رسيده به جايى مى‌رسد كه اين نتيجه را

[*]إِذَا السَّمٰاءُ انْفَطَرَتْوَ إِذَا الْكَوٰاكِبُ انْتَثَرَتْ .انفطار1/ و 2.

• ترجمه نوع 1
• ترجمه نوع 2
• ترجمه نوع 3