به معنى«دفع كرده»از مادّۀ«غنا»به معنى«كفايت كردن»است و
كفايت كردن در آيۀ مورد بحث همان دفع كردن است[**].در اين آيه،ضعفا به
مستكبران مىگويند:«ما پيرو شما بوديم،آيا اكنون سهمى از عذاب و نصيبى از آتش را
از ما دفع توانيد كرد؟»فَهَلْ أَنْتُمْ مُغْنُونَ عَنّٰا نَصِيباً مِنَ
النّٰارِمؤمن47/.
بدون شك اين پيروان در آنجا مىدانند كه رهبران آنها نيز خود
گرفتار عذابند و كمترين توانايى براى دفاع از آنها ندارند،امّا چرا اين پيروان به
آنها پناه مىبرند و تقاضا مىكنند سهمى از عذابشان را بپذيرند؟ بعضى گفتهاند اين
به خاطر آن است كه در اين جهان عادت كرده بودند در حوادث سخت به آنها پناه برند،در
آنجا نيز ناخودآگاه بهسوى اين امر كشيده مىشوند.ولى بهتر اين است كه گفته شود
اين يك نوع سخريه و ملامت و سرزنش نسبت به آنهاست،تا معلوم شود تمام ادعاهاى آنها
پوشالى و خالى از حقيقت بوده است.
واژۀ«مُغنُون»در آيۀ 21 سورۀ ابراهيم آمده است
در اين آيه مانند آيۀ فوق،ضعفا در روز قيامت كه با تقليد كوركورانه،خود را
به وادى ضلالت افكندند به مستكبرانى كه عامل گمراهى آنها بودند مىگويند:«...ما
پيرو شما بوديم،آيا ممكن است اكنون كه به خاطر رهبرى شما به اينهمه عذاب و بلا
گرفتار شدهايم،شما هم سهمى از عذابهاى ما را بپذيريد(و دفع كنيد)تا از ما تخفيف
داده شود؟...»فَهَلْ أَنْتُمْ مُغْنُونَ عَنّٰا مِنْ عَذٰابِ اللّٰهِ
مِنْ شَيْءٍابراهيم21/.(ج 322/10،ج 122/20-123.)