نام کتاب : شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه نویسنده : شریعتمداری، جعفر جلد : 3 صفحه : 357
رسول
اللّه.«بندگان خدا بهسوى من بازگرديد، بهسوى من بازگرديد من رسول خدايم»، ولى
هيچيك از شما به سخنان او توجه نداشتيد.
در اين هنگام غم و اندوه يكى پس از ديگرى بهسوى شما روآوردفَأَثٰابَكُمْ غَمًّا
بِغَمٍّ،اندوه به خاطر شكست،به خاطر از دست دادن جمعى از افسران و سربازان
شجاع، به خاطر مجروحان و به خاطر شايعه شهادت پيامبر و واقعيت جراحات او،كه اينها
همه نتيجۀ آن مخالفتها بود.
هجوم سيل غم و اندوه بهسوى شما براى اين بود كه ديگر به خاطر از
دست رفتن غنايم جنگى غمگين نشويد و از جراحاتى كه در ميدان جنگ در راه پيروزى به
شما مىرسد نگران نباشيد.(ج 131/3.)
از مادّۀ«غم»به معنى«پوشاندن چيزى»است و اين كه به اندوه،غم
گفته مىشود به خاطر آن است كه قلب انسان را مىپوشاند.
اين آيه سرگذشت نوح(ع)را عنوان مىكند و مىگويد:«بخوان بر آنها
سرگذشت نوح را،آن هنگام كه به قوم خود گفت:اى قوم من اگر موقعيت و يادآورى من نسبت
به آيات الهى بر شما سنگين(و غير قابل تحمل)است(هر كار از دستتان ساخته است بكنيد)
من بر خدا توكل كردهام،فكر خود و قدرت معبودهايتان را جمع كنيد و از بتهاى خود
دعوت به عمل آوريد تا در تصميم گيرى به شما كمك كنند،آنچنان كه هيچچيز بر شما
پوشيده نماند و غم و اندوهى از اين نظر بر خاطر شما نباشد»ثُمَّ لاٰ يَكُنْ أَمْرُكُمْ
عَلَيْكُمْ غُمَّةًيونس71/.
نوح فرستاده بزرگ پروردگار با قاطعيتى كه ويژۀ پيامبران
اولوالعزم است،در نهايت شجاعت و شهامت با نفرات كم و محدودى كه داشت در مقابل
دشمنان نيرومند و سرسخت ايستادگى مىكند و قدرت آنها را به باد مسخره مىگيرد و بىاعتنايى
خويش را به