نام کتاب : شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه نویسنده : شریعتمداری، جعفر جلد : 3 صفحه : 323
از
ميوههاى درختان خود به آنان هديه مىكردند،آيۀ فوق نازل شد و آنها را نهى
كرد[1].
و باز در آيۀ 112 سورۀ آل عمران دربارۀ يهود
آمده است:...وَ بٰاؤُ
بِغَضَبٍ مِنَ اللّٰهِ ...
يعنى قوم يهود براثر خلافكاريهاى خود مستحق مجازات الهى شدند و خشم
پروردگار را همچون منزل و مكانى براى خود انتخاب كردند.
ولى بااينهمه تعبيرات اين آيات مفهوم وسيع و گستردهاى دارد كه
همۀ كفار و مشركين را شامل مىشود و تعبير به غضب در قرآن مجيد منحصر
به«يهود»نيست،بلكه در مورد منافقان نيز آمده است(فتح6/)و شأن نزول نيز مفهوم آيه را
محدود نمىكند.
از مادّۀ«غضب»به معنى«خشمگين شدن»است.اين آيه به يكى از
اوصاف مؤمنان متوكل كه جنبۀ پاكسازى دارد اشاره مىكند و دربارۀ تسلط
بر نفس به هنگام غضب سخن مىگويد و مىفرمايد:
«...آنها كسانى هستند كه به هنگام غضب عفو مىكنند»نه تنها در موقع
غضب زمام اختيار از كفشان ربوده نمىشود و دست به اعمال زشت و جنايات نمىزنند،بلكه
با آب عفو و غفران قلب خود و ديگران را از كينهها شستشو مىدهند و اين صفتى است
كه جز در پرتو ايمان راستين و توكل بر حق پيدا نمىشود.
جالب اين كه:نمىگويد آنها غضب نمىكنند،چرا كه اين جزء طبيعت
انسان است و در بعضى موارد،يعنى در آنجا كه براى خدا و در راه احقاق حق مظلومان
باشد،ضرورت دارد،بلكه مىگويد آنها به هنگام غضب به سراغ عفو و غفران مىروند و
بايد هم چنين باشد،چگونه انسان مىتواند در انتظار عفو الهى به سر برد در حالى كه
خود كينهتوز و انتقامجو است و به هنگام غضب هيچ قانونى را به رسميت نمىشناسد!