نام کتاب : شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه نویسنده : شریعتمداری، جعفر جلد : 3 صفحه : 324
و اگر
مىبينيم در اين جا مخصوص روى مسئله«غضب»تكيه شده به خاطر آن است كه اين حالت آتش
سوزانى است كه در درون جان انسان شعلهور مىشود و بسيارند كسانى كه قادر بر مهار
كردن نفس در آن حالت نيستند،ولى مؤمنان راستين هرگز تسليم خشم و غضب نمىشوند.
در حديثى از امام باقر(ع)مىخوانيم:«كسى كه به هنگام شوق و علاقه و
به هنگام ترس و وحشت و هنگام خشم و غضب مالك نفس خويشتن باشد خداوند بدن او را بر
آتش دوزخ حرام مىكند[1]».
بايد توجه داشت كه كلمۀ«غَضبان»به معنى«خشمگين»آمده و در
فارسى به معنى منجنيق و سنگى كه با منجنيق بيندازند گفته شده است[*].اين واژه دوبار در قرآن
مجيد تكرار شده[**]و هر دو بار وقتى است كه
موسى(ع)با تأسف و خشم بهسوى قومش بازي مىگردد.(ج 269/13،ج 460/20.)
به كسانى اطلاق مىشود كه مورد خشم و غضب خداوند قرار گرفتهاند و
آنها گمراهان لجوج و يا منافقانند كه در بسيارى موارد،غضب و لعن خداوند در مورد
آنها ذكر شده است.
در آيۀ 106 سورۀ نحل مىخوانيم:...وَ لٰكِنْ مَنْ شَرَحَ
بِالْكُفْرِ صَدْراً فَعَلَيْهِمْ غَضَبٌ مِنَ اللّٰهِ ...«...آنهايى
كه سينۀ خود را براى كفر گسترده ساختند غضب پروردگار بر آنهاست...».
و همچنين در آيۀ 6 سورۀ فتح،خداوند،مردان و زنان منافق
و مشرك و آنها را كه دربارۀ خدا گمان بد مىبرند مورد غضب خويش قرار مىدهد
و آنها را لعن مىكند و از
[1]تفسير
على بن ابراهيم مطابق نقل نور الثقلين،ج 583/4.
[***]صِرٰاطَ
الَّذِينَ أَنْعَمْتَ عَلَيْهِمْ غَيْرِ الْمَغْضُوبِ عَلَيْهِمْ وَ لاَ الضّٰالِّينَ
.«راه آنها كه بر آنان نعمت دادىنه آنها كه بر ايشان غضب كردى و نه
گمراهان»حمد7/.
نام کتاب : شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه نویسنده : شریعتمداری، جعفر جلد : 3 صفحه : 324