واژۀ«معمور»اسم مفعول به معنى«آباد شده(تعمير شده)»است.
و اما در مورد«بيت المعمور»تفسيرهاى گوناگونى شده،بعضى آن را اشاره
به خانهاى كردهاند كه در آسمانها محاذى خانۀ كعبه است و با عبادت
فرشتگان،معمور و آباد است،اين معنى در روايات متعددى كه در منابع مختلف اسلامى
آمده است ديده مىشود[1].
طبق روايتى هر روز هفتاد هزار فرشته به زيارت آن مىآيند و هرگز
بار ديگر بهسوى آن بازنمىگردند .
بعضى آن را به«كعبه»و خانۀ خدا در زمين تفسير كردهاند كه بهوسيلۀ
زوار و حاجيان همواره معمور و آباد است و مىدانيم نخستين خانهاى است كه براى
عبادت،در روى زمين ساخته و آباد شده است.
بعضى نيز گفتهاند منظور از آن،خانۀ قلب مؤمن است كه با
ايمان و ذكر خدا،آباد است؛ولى ظاهر آيه يكى از دو معنى اول است و با توجه به
تعبيرات مختلفى كه در قرآن،از «كعبه»به عنوان«بيت»آمده،معنى دوم از همه مناسبتر به
نظر مىرسد.(ج 412/22.)
از مادّۀ«عمر»در اصل از«عمارة»به معنى«آبادى»گرفته شده است و
اين كه به مدّت حيات انسان«عمر»گفته مىشود به خاطر آن است كه آبادى و عمارت بدن
او در اين مدت است.واژۀ«مُعمّر»به معنى كسى است كه عمر طولانى دارد.(ج
203/18.)
[*]وَ
الْبَيْتِ الْمَعْمُورِ.«و سوگند به بيت المعمور»طور4/.
[1] در
بحار الانوار بيش از ده روايت در اين زمينه نقل شده است(ج 55/58 به بعد).
[**]...وَ مٰا
يُعَمَّرُ مِنْ مُعَمَّرٍ وَ لاٰ يُنْقَصُ مِنْ عُمُرِهِ إِلاّٰ فِي
كِتٰابٍ ...«...و هيچ انسانى عمر طولانىنمىكند و هيچكس از
عمرش كاسته نمىشود مگر اين كه در كتاب(علم خداوند)ثبت است...»فاطر11/.
نام کتاب : شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه نویسنده : شریعتمداری، جعفر جلد : 3 صفحه : 241