نام کتاب : شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه نویسنده : شریعتمداری، جعفر جلد : 3 صفحه : 164
آنجا
را ذليل مىكنند...»(أَعِزَّةَ أَهْلِهٰا أَذِلَّةً)جمعى
را مىكشند،عدهاى را اسير مىكنند و گروهى را آواره و بىخانمان مىسازند و تا
آنجا كه مىتوانند دست به غارت و چپاول مىزنند...
از اين آيه بخوبى استفاده مىشود كه سلطنت و حكومت استبدادى همه جا
مايۀ فساد و تباهى و ذليل كردن عزيزان يك قوم است،چرا كه افراد با شخصيت را
كنار مىزنند و متملقان چاپلوس را به خدمت دعوت مىكنند و در همه چيز منفعت و سود
خود را مىجويند،اهل هديه و رشوه و زروزيورند و طبعا ظالمان زورگو كه دسترسى به
اين امور دارند نزد آنها محبوبترند.
شاهان،فكر و قلبشان در گرو مقام و هدايا و زروزيورهاست ،در حالى كه
پيامبران جز به صلاح امّتها نمىانديشند.(ج 455/15 و 460.)
نام يكى از بتهاى عرب جاهلى است و در محلى در مسير مكه بهسوى عراق
نزديك «ذات عرق»قرار داشت و قريش براى آن اهميّت فراوانى قائل بود.مشركان عرب
بتهاى زيادى داشتند،ولى از ميان آنها سه بت لات و عزّىٰ و منات بدون شك از
اهميّت و شهرت خاصى برخوردار بودند.آنها به اين بتهاى سهگانه تا آن اندازه اهميّت
مىدادند كه به هنگام طواف اطراف خانۀ خدا مىگفتند:«لات و عزّى و منات
پرندگان زيباى بلندمقامى هستند كه از آنها اميد شفاعت مىرود!»و آنها را دختران
خدا مىپنداشتند(ظاهر اين است كه آنها را تمثال فرشتگانى مىپنداشتند كه آنها را
دختران خدا مىخواندند)[1].
به هر حال،عرب تا آن اندازه براى اين بتها احترام قائل بود كه
نامهايى همچون «عبد العزّى»و«عبد منات»براى افراد يا براى بعضى از قبايل انتخاب مىكردند.كلمۀ
[*]أَ
فَرَأَيْتُمُ اللاّٰتَ وَ الْعُزّٰىوَ مَنٰاةَ
الثّٰالِثَةَ الْأُخْرىٰ .«به من خبر دهيد آيا بتهاى لات و عزّى
و مناتكه سومين آنهاست(دختران خدا هستند؟)نجم19/ و 20.