مسكون [1] به هم نمىرسد، زيرا كه: موافق هيئت و مساحت دايرۀ زمين كه در زمان مأمون الرشيد- خليفه- تخمين نمودهاند، بيست و چهار هزار ميل شده كه هشت هزار فرسخ باشد [2]، و اللّه العالم.

سؤال قه [105]:

احكام شكّ در ركعات نماز را بيان نمائيد.

جواب:

شكّى كه غالبا در ركعات نماز واجب واقع مىشود بيرون از ده صورت نيست، در پنج صورت موجب بطلان نماز است:

اوّل: شك در يك و بيشتر.

دويم: شك در دو و بيشتر؛ هرگاه شك پيش از اكمال سجدتين واقع شده باشد، يعنى: پيش از آنكه سر از سجدۀ دويم برداشته باشد، على الأظهر. [* 29]

سيّم: شك ميان نماز دو ركعتى مثل جمعه و صبح و عيد واجب و نماز قصر و نماز آيات- مثل كسوف و خسوف- و نماز طواف واجب و نذر و عهد [3] و يمين، مگر نماز احتياط از براى شكها.

چهارم: شك در نماز مغرب.

و در خانۀ چهلم بيش از 549 ميليارد مىشود.

و در آخرين خانۀ شطرنج- كه خانۀ شصت و چهارم باشد- بيش از 7/ 8 تريليون مىشود يعنى:

10* 7/ 8 (هر يك تريليون برابر با يك ميليارد ميليارد مىباشد).

عدد دقيق آخرين خانه (خانه شصت و چهارم):

«808 775 852 156 249 781 8»

به اين خاطر بود كه مرحوم مؤلّف فرموده است كه: از قدرت بشر خارج است كه اين مقدار صدقه بدهد.

[1] كنايه از خشكيهاى زمين است كه برابر يك چهارم سطح زمين مىباشد، و سه چهارم آن را آب فرا گرفته است.

[2] وفيات الاعيان: 5/ 162.

[3] در نسخه ب، د، ه(و عهد، و يمين، مگر نماز احتياط از براى شكها) نيامده است.