مشترى ثابت باشد، يا به ثبوت شرعى رساند، و آن فقير مرده باشد، مىتواند كه آن دهنده بعد از نيّت أداء آن دين؛ از زكات حساب كند، به شرط قصور تركۀ ميّت از أداء آن، و همچنين هرگاه خودش از مستحقّ طلب داشته باشد- خواه مرده و خواه زنده- مىتواند كه نيّت كند، و مقدار طلب خود را از زكات خود حساب كند، و اللّه العالم.

سؤال صو [96]:

مقدار رطل شرعى و مدّ شرعى و صاع شرعى و كرّ آب به وزن و نصاب زكات غلّات و غيره را بيان نمائيد به مثقال صرّاف و وزن تبريز.

جواب:

صاع شرعى چهار مدّ است، و هر مدّى دو رطل و ربع است به رطل عراقى سابق، و رطل عراقى نصف رطل مكّى سابق، و دو ثلث رطل مدنى سابق است.

و رطل عراقى- بنابر أشهر أظهر- معادل يكصد و سى درهم شرعى است [1] و بعضى يكصد و بيست و هشت درهم و چهار سبع درهم مىدانند [2].

و درهم شرعى مقابل نيم مثقال و خمس مثقال شرعى است [3] و مقابل نيم مثقال صرّاف و ربع عشر- يعنى: چهل يك [4]- مثقال صرّاف است.

و مثقال شرعى برابر سه ربع يعنى: چهار دانگ و نيم مثقال صرّاف است [5].

و دينار شرعى عبارت است از: يك مثقال شرعى از طلاى سكّهدار [6]،

[1] مدارك الاحكام: 1/ 47، 5/ 134.

[2] تحرير الاحكام: 1/ 62 و 63، مدارك الاحكام: 5/ 135.

[3] تنقيح الرائع: 1/ 310، تحرير الاحكام: 1/ 64، مدارك الاحكام: 5/ 114 و 115.

[4] يعنى يك چهلم، و يك درهم شرعى مساوى با 70/ 0 مثقال شرعى و 525/ 0 مثقال صرافى است.

[5] يعنى يك مثقال شرعى برابر 75/ 0 مثقال صرّافى است.

[6] شرح لمعه: 2/ 130، 10/ 176، مفتاح الكرامة: 10/ 355.