سؤال عط [79]:

در دهى [1]، يا مزرعهاى جمعى از صغار و كبار شريكند، شخصى يك روز يا بيشتر آب ايشان را بدون اذن شركاء غصب مىنمايد، و از آن آب حوض را پرآب مىكند، شرب آن چه صورت دارد؟

جواب:

هرگاه احدى از مكلّفين ملّاك اظهار عدم رضا به استعمال آن ننمايد، ظاهرا حقّ شرب و طهارت از آن؛ از براى غير غاصب باقى است، و احتياط از آن بد نيست.

سؤال ف [80]:

حوضى كه آبش زياده از كرّ است، و در ميان آن كرم بسيار به هم رسيده، شرب آن چه صورت دارد؟

جواب:

شرب آن [2] ضرر ندارد؛ هرچند كمتر از كر باشد، لكن از خوردن كرم اجتناب نمايد.

سؤال فا [81]:

زيد آب و زمين به عمرو مىفروشد، و در حين بيع شرط مىنمايد كه: اگر بعد از انقضاى يك سال؛ ردّ مثل ثمن نمايد قادر بر فسخ بيع باشد، و الّا فلا.

و در ثانى زيد همان مبيع را در مدّت خيار از مشترى به مبلغ معيّن اجاره مىنمايد، اين اجاره صحيح است يا نه؟

جواب:

در صحّت بيع شرط؛ شرط است معلوميّت منتهاى مدّت ردّ مثل ثمن با ساير شروط صحّت مطلق بيع، و در صورت مفروضه منتهى معلوم نيست، زيرا كه: بعد از انقضاى يك عام؛ عامّ است، و اگر مقصود همان روز بعد انقضاء است، خوب است با تحقّق ساير شروط؛ از ارادۀ بيع حقيقتا نسبت به متبايعين و تعيين مبيع به رؤيت يا وصف معتبر.

امّا اجارۀ آن مدّت اشكالى دارد، نظر به آنكه اجاره از عقود لازم است،

[1] ج: باغى.

[2] الف، د: آب.