تلك الابواب التي هي الف الف باب إلّا باب واحد، هذا أوفق لفظا و أدقّ معنى، منه (رحمه اللّه).

[25]: حاشيۀ صفحۀ (49) متن كتاب

بدان كه: وطى دبر معقوده و مملوكه مختلف است ميان اعيان اسلام و ايمان، و مشهور ميان اماميّة جواز است با كراهت [1]، و مالك- از جمله فقهاى اربعۀ عامّه- نيز بر جواز است [2]، و منقول است از او كه مرتكب آن فعل مىبود و مىگفته است: بر نخوردهام به كسى كه اقتدا در دين توانم كرد كه شك در حلّيت داشته باشد [3].

و شيخ ابو الفتوح رازى صاحب تفسير [4]، و قطب راوندى در «لباب» [5] و سيد ابو المكارم صاحب «بلابل القلاقل» [6] آن را حرام دانستهاند چنانكه مشهور ميان جمهور اهل سنّت است [7]، بلكه بعضى از ايشان قائل است به كفر مستحلّ آن [8].

حتّى آنكه: ملا جامى تلويحا طعنى بر مالك زده است در «بهارستان»؛ و گفته است:

گفت مملوكه به مالك خويش * * * كز قفايش گرفت راه فساد

ترك اين فعل كن كه جايز نيست * * * نزد دينپروران شرع نهاد

گفت خامُش كه شيخ دين مالك * * * به چنين عيش رخصت ما داد

گفت مسكين ز زير او كه خدات * * * در زد و گير مالك اندازاد [9]

[1] نهاية المرام: 1/ 57.

[2] تفسير فخر رازى: 6/ 76، احكام القرآن جصاص: 1/ 351.

[3] احكام القرآن جصاص: 1/ 351 و 352، مغنى ابن قدامه: 7/ 225، المجموع: 16/ 420.

[4] تفسير ابو الفتوح رازى: 2/ 213.

[5] در مظانّش نيافتيم.

[6] بلابل القلاقل: 13 و 14.

[7] مغنى ابن قدامه: 225.

[8] شرح عقائد نسفى: 249.

[9] بهارستان جامى: 60 و 61.