ليالى تشريق در منى نزد جمرۀ وسطى اتفاق افتاده و حال آنكه در دوازدهم شهر ربيع الأوّل [1] يا هفدهم آن متولد شد [2] و بنابراين لازم مىآيد كه مدّت حمل آن حضرت يا كمتر از شش ماه، يا بيشتر از يك سال باشد و حال آنكه هيچ كس از امّت؛ اين را از خصائص آن حضرت نشمرده است؟

جواب:

اقل مدت حمل انسان شش ماه است، بالنص و الإجماع [3]، و در مرغان بيست و يك روز است، و در سگ چهل روز، و در گربه دو ماه، و در گوسفند پنج ماه، و در شتر و اسب و خر و نحو آن يك سال، و در فيل بعضى دو سال، و بعضى هفت سال و بعضى يازده سال گفتهاند.

و اكثر مدت حمل آدمى- نزد اكثر شيعه- نه ماه است [4] و نزد بعضى از شيعه و بعضى از سنّيان يك سال [5] و بعضى از سنّيان به دو سال قائلند [6]، و نزد شافعى و تمام شافعيه چهار سال است [7]. و ليث بن سعد- از فضلاء اهل سنّت- به هفت سال قائل است [8].

و امام شافعى چهار سال در شكم مانده- به اجماع اهل سنّت [9]- و در روز وفات ابو حنيفه متولّد شده [10] و اين را از جملۀ كرامات آن دو امام مىشمارند.

و مالك بن انس كه از جملۀ فقهاى اربعۀ اهل سنّت است سه سال در شكم مادر

[1] مستدرك حاكم: 2/ 659.

[2] بحار الانوار: 15/ 248.

[3] خلاف شيخ طوسى: 5/ 88، جواهر الكلام: 31/ 224.

[4] خلاف شيخ طوسى: 5/ 88، شرائع الاسلام: 2/ 340.

[5] الانتصار: 154، مسالك الأفهام: 8/ 376.

[6] الانتصار: 154.

[7] الانتصار: 154، مغنى ابن قدامه: 8/ 98.

[8] احكام القرآن ابن عربى: 4/ 1828، محلى ابن حزم: 10/ 132، مغنى ابن قدامه: 8/ 98.

[9] الغيث الذي انسجم في شرح لاميّة العجم (ذيل شعر: فقلت أدعوك للجلي لتنصرني).

[10] وفيات الأعيان: 4/ 165.