جواب:

بعضى گفتهاند كه: مراد از «سنتين» بر سبيل مجاز دو مرتبه است، يعنى مرتبۀ وجوب ذاتى و قدم ذاتى، يا مرتبۀ إلهيّت و مرتبۀ علّيّت.

و در نظر قاصر احتمال مىرود كه بر سبيل [1] تجوّز مرتبۀ الهيّت و نبوّت باشد، يا آنكه مراد از «سنه» معنى حقيقى باشد و همچنين مراد از ربّ پرورنده و مربّى باشد، چنانكه در سورۀ يوسف (عليه السلام) فرموده: ارْجِعْ إِلىٰ رَبِّكَ [2] و مراد از آن عزيز مصر است، و در اينجا مراد از آن؛ حضرت رسول (صلّى اللّه عليه و آله و سلّم) باشد كه مربّى حضرت امير (عليه السلام) بود، و آن حضرت اين كلام را قبل از رسيدن عمرش به مقدار عمر حضرت رسول (صلّى اللّه عليه و آله و سلّم) به دو سال؛ فرموده باشد.

مشهور و اظهر آن است كه: هر يك از آن دو حضرت شصت و سه سال عمر نمودهاند [3]، و اللّه العالم.

سؤال ثب [502]:

از حضرت امير (عليه السلام) مشهور است كه فرمود: «من طال هن أبيه فقد تمنطق به» [4] چه معنى دارد؟

جواب:

اظهر توجيهاتش آن است كه «هن» عبارت است از ذكر، و طولش كنايه است از كثرت اولاد، و «تمنطق» كه عبارت از پوشيدن و بستن كمربند است، كنايه است از قوّت يافتن يعنى قوّت به كثرت برادران به هم مىرسد. و بعضى گفتهاند كه: مراد آن است كه: هر كس كه در جائى قبايح پدرش را بسيار شنيد كمر از براى دفع آنها خواهد بست [5]، و در اين توجيه تقدير مضاف بايد نمود و «باء» را به معنى «لام» يا تضمين معنى تلبّس بايد كرد، و به هر تقدير توجيه اوّل بهتر است، و اللّه العالم.

[1] ه: تقدير.

[2] يوسف (12): 50.

[3] بحار الانوار: 22/ 503 و 42/ 200 و 201.

[4] قاموس المحيط: 3/ 295، لسان العرب: 10/ 355 (با اندكى اختلاف).

[5] مشكلات العلوم: 44.