جمعه و اين مذهب جمعى از متأخّرين است مثل شهيد ثانى در رساله [1]- كه به او نسبت دادهاند- و صاحب مدارك [2] و آخوند ملّا محسن كاشى [3] و جدّ امجد آخوند ملّا محمّد تقى [4] و خال مفضال ملّا محمّد باقر مجلسى [5] و آخوند ملّا محمّد باقر سبزوارى [6] ... و جمعى ديگر بعد از ايشان [7].

چهارم: وجوب عينى هر دو، و اين مختار بعضى از متأخّرين است مثل:

شيخ بهاء الدين در «جامع عباسى» [8].

پنجم: آن است كه: احتياط در ترك جمعه و اقتصار بر ظهر است و اين مذهب كيدرى [9]- شارح نهج البلاغه- و سيّد مرتضى است در «جمل» [10] و «فقه ملكى» [11] و اين نيز قريب به مذهب تحريم است و از اين جهت اكثر محقّقان سيّد را در اين دو كتاب از جملۀ محرّمين شمردهاند و بعد از انقضاى وقت جمعه نماز ظهر صحيح است به إجماع كل علماء، هرچند كه مستجمع شرائط وجوب جمعه باشد و عمدا ترك جمعه كرده باشد و مستحقّ عقاب بر مذهب جمعى شده باشد، بنابراين هرگاه كسى نه مجتهد باشد و نه مقلّد مجتهد حى و در جايى باشد كه نماز جمعه در آن گزارند، احوط آن است كه: نماز جمعه كند و نماز ظهر را نيز

[1] وجوب صلاة الجمعه: 51.

[2] مدارك الاحكام: 4/ 8.

[3] مفاتيح الشرائع: 1/ 17.

[4] روضة المتقين: 2/ 563.

[5] بحار الانوار: 86/ 139.

[6] كفاية الاحكام: 20.

[7] براى اطلاع بيشتر مراجعه شود به مفتاح الكرامه: 3/ 57.

[8] جامع عباسى: 56.

[9] براى اطلاع بيشتر مراجعه شود به مفتاح الكرامه: 3/ 60.

[10] جمل العلم و العمل: 3/ 41.

[11] اين كتاب را نيافتيم.