روز وفات ابو حنيفه متولّد شد و در روز جمعۀ آخر رجب سنۀ دويست و چهار وفات يافت، و قبرش در مصر است [1] و قبۀ عظيمى دارد، و مدّت حملش در شكم مادر چهار سال است به اجماع اهل سنّت، و به اين سبب شافعى و تمام شافعيه قائل شدهاند كه: اقصاى مدّت حمل زن [2] چهار سال است [3].

چهارم: احمد بن محمّد بن حنبل است، و بعضى به جاى محمّد، عبد اللّه گفتهاند، در ربيع الاوّل سنۀ يكصد و شصت و چهار متولّد شده در بغداد، يا در مرو، در روز جمعه شانزدهم ربيع الأول يا غير آن، از سنۀ دويست و چهل و يك وفات يافت، در بغداد در مقبرۀ باب حرب مدفون شد، و در اين ازمنه قبرش معلوم نيست، و در آب دجله غرق شده است و او استاد بخارى و مسلم- صاحبان صحيحين- است [4].

سؤال شسو [366]:

كسى نامادرى زن خود را مىتواند گرفت؟

جواب:

مانعى ندارد هرگاه مانع ديگر نداشته باشد [5].

سؤال شسز [367]:

سيادت از كه مانده است؟ و ساير پيغمبران سيد بودهاند يا نه؟

جواب:

سيّد در لغت عرب به معنى بزرگ طائفه است از هر گروهى كه باشد، و به اين معنى هر پيغمبر و هر حاكمى در هر نسبى سيّد است، و نظر به اين؛ حق تعالى در قرآن حضرت يحيى (عليه السلام) را سيّد گفته است [6] و در اصطلاح اهل

[1] تهذيب الكمال: 24/ 376، وفيات الأعيان: 4/ 165، الوافى بالوفيات: 2/ 171- 180.

[2] د، ه: انسان.

[3] المجموع: 17/ 405 و 406.

[4] وفيات الأعيان: 1/ 63 و 64، تاريخ بغداد: 4/ 412، الوافى بالوفيات: 6/ 363.

[5] در نسخۀ هبه جاى «نداشته باشد» (نباشد) آمده است.

[6] أَنَّ اللّٰهَ يُبَشِّرُكَ بِيَحْيىٰ مُصَدِّقاً بِكَلِمَةٍ مِنَ اللّٰهِ وَ سَيِّداً وَ حَصُوراً وَ نَبِيًّا مِنَ الصّٰالِحِينَ، آل عمران (3):

39.