نماز در آن باطل است، و همچنين غسل كردن، يا وضوء ساختن، على الأحوط.

سؤال رعح [278]:

زكات غلّه و فطره را صرف بناى مسجد و حمّام و تعمير خرابى آنها مىتوان كرد يا نه؟ و بر تختۀ حمام يا بورياى مسجد كه از وجه زكات خريده باشند نماز مىتوان كرد يا نه؟

جواب:

با وجود مستحق زكات نهايت اشكال دارد، و اگر صرف مسجد ملكى يا حمام ملكى كند صحيح نيست جزما.

سؤال رعط [279]:

جايزۀ حكّام و سلاطين جور حلال است يا حرام؟

جواب:

حلال است مگر آنكه علم به مغصوبيّت آن به هم رسد، و در صورت اشتباه شبهه است و اجتناب از آن احوط [1] است.

سؤال رف [280]:

كيفيت ميراث غرقى و مهدوم عليهم را بيان فرمايند؟

جواب:

شرط است در ارث بردن؛ علم به حيات وارث بعد از موت مورّث شرعا، پس اگر معلوم شود كه با هم مردند از همديگر ارث نمىبرند، و همچنين هرگاه مشتبه باشد تقدّم و مقارنت و هيچكدام بخصوصه معلوم نباشد كه در اين صورت نيز از يكديگر ارث نمىبرند، مگر اينكه اشتباه مذكور به سبب غرق يا هدم باشد اجماعا، يا به سبب ديگر باشد- مثل: حرق و قتل- نزد اسكافى و حلبى و شيخ در «نهاية» [2]، و اين قول ضعيف است، و در صورتى كه ارث از يكديگر [3] نبرند؛ ارث هر يك به وارثش مىرسد هرچند كه در درجۀ دورتر باشد، به اجماع علماى اماميّه، و حديثى كه وارد شده در مقدمۀ وفات امّ كلثوم- دختر حضرت أمير المؤمنين (عليه السلام) با پسرش زيد بن عمر بن الخطاب در

[1] د: بهتر.

[2] مختلف الشيعة: 9/ 102، كافى ابو الصلاح: 376، نهايه و نكتها: 3/ 253.

[3] د، ه: از هم.