حيات بوده بعد از امضاء ابا و انكار نكردهاند، يا بعد از وفات قبل از ردّ؛ وصيّت را قبول كردهاند، در اين دو صورت پشيمانى سودى ندارد.

سؤال رعا [271]:

آب قنوات، يا چشمهسارها هرگاه غصبى شوند و بر ممرّ خود باقى باشند وضوء و ساير استعمالات آن جايز است يا نه؟

جواب:

ظاهرا جايز است از براى غير غاصب، مگر آنكه مالك اظهار عدم رضا كند، احوط اجتناب است مطلقا، و در غير اكل و شرب انسان و دواب، و رفع حدث موقوف بر اذن مالك است جزما.

سؤال رعب [272]:

در قرى و اراضى مغصوبه نماز و دفن اموات جايز است يا نه؟

جواب:

نماز جايز نيست مگر در صورت ضرورت و خوف فوات وقت، يا آنكه از اراضى صحرا باشند، و نماز گزاردن ضرر [1] به مالك نرساند، و دفن اموات در آنها جايز نيست مطلقا مگر به اذن مالك.

سؤال رعج [273]:

مقلد دو مجتهد مىتوان شد در يك زمان، كه بعضى از مسائل را از مجتهدى اخذ كند و بعضى ديگر را از ديگرى؟

جواب:

هرگاه هر دو در علم و اجتهاد مساوى باشند مانعى ندارد، و اگر يكى از ايشان اعلم باشد مهما امكن دست از تقليد او برندارد، و اللّه العالم.

سؤال رعد [274]:

اكثر عوام كه شكيّات و سهويّات و ساير ضروريّات و واجبات نماز خود را درست نمىدانند يا قرائت را درست نمىخوانند نمازشان صحيح است يا نه؟ و قضا دارد يا نه؟ و هرگاه در نماز خود شك يا سهو كنند، چه نحو كنند؟

جواب:

هرگاه مسائل نماز را درست اخذ نكرده باشند- نه از مجتهد و نه

[1] در نسخۀ هبه جاى «ضرر به مالك» (به آن ملك ضرر) آمده است.