همه- كما فرض اللّه- منقسم مىگردد [1]، مگر آنكه صغار ثابت كنند كه چيزى را به آنها نيز بخشيده و خودش به ولايت در تصرّف داشته، يا آنكه از براى آنها وصيت كرده [2] و كبار بعد از شنيدن وصيت با بلوغ و رشد راضى شده و قبول كردهاند، هرچند كه قبول را قبل از موت كرده باشند، على الاظهر الأشهر، و اللّه العالم.

سؤال رسد [264]:

زيد متّهم به خونى شده و ديه از او مىخواستند، چنانكه تعارف الوار و اكراد است؛ صبيّۀ خود را به عوض ديت داده، و بعد از فوت زيد پسرش به سبب آنكه همشيرهاش ادّعاى ارث بر او داشت پول بسيارى داد و همشيرۀ خود را گرفت و الحال همشيره ادعاى ارث بر برادر مىنمايد، آيا برادر را مىرسد كه ادّعاى پول [3] را از او بكند يا نه؟

جواب:

دختر به عوض خون دادن پوچ است و كسى را بر دختران تسلط نيست، خواه صغيره باشند و خواه كبيره، و هرگاه برادر به اذن خواهر بالغۀ رشيده به جهت استخلاص او پولى داده شايد تسلط مطالبه از او داشته باشد، و اللّه العالم.

سؤال رسه [265]:

زيد فوت شده و دو صغيره از او مانده و دو همشيره نيز دارد كه در عرض سى سال مطلقا بر برادر ادّعاى مال پدر نكردهاند و زيد قرض والد [4] را از خود اداء نموده، و املاك خراب را آباد نموده، و رسوم مميّز و ديوانى را از خود داده، و الحال همشيرهها ادعاى ارث بر صغار مىنمايند، و صغار منكرند و مىگويند كه: مالى است از پدر به ما رسيده و كسى را غير از

[1] ه: مىشود.

[2] ه: نموده.

[3] ه: آن پول.

[4] ه: والد خود.