مىنويسند و مىگويند از براى تعليم تركيب حروف، «لام الف» گفتهاند، و اختيار اين كلمه شايد به جهت اين باشد كه «لا» اوّل كلمۀ طيّبۀ: «لا إله إلّا اللّه» است، كه افتتاح اسلام و ايمان به آن است، چنانكه تفسير دو حديث مذكور نيز مشعر به آن است، پس بنابراين «لا» را گفتند كه معيّن اطفال و جهّال شود بر گفتن كلمۀ طيّبه، و شايد نظر به اين؛ در مبادى اسلام؛ زنان [1] براى آرام [نمودن] و خوابانيدن اطفال «لا إله إلّا اللّه» مىگفتند، تا به حدّى كه در بعضى از ولايات- كه در اصل عرب بودهاند و الحال عجماند- در ميان زنان ايشان متعارف است كه مىگويند كه: از براى او «لا لا» بگو، و «إلّا اللّه» بگو، تا به خواب رود.

و از اين قبيل است كه: چون مىخواهند كه طفل را بترسانند، مىگويند:

- مثلا- «الولو» آمد- بضمّ همزه و هر دو لام- و آن مخفّف أبو لؤلؤ است، كه كنية فيروز- غلام مغيرة بن شعبه قاتل عمر بن الخطاب- است، و چون غالب عجم در مبادى إسلام سنّى بودهاند؛ چنين مىكردهاند و تا حال در ميان ايشان باقى مانده، مثل آنكه شب نيمه شعبان را «شب برات» مىگويند، و به عربى «ليلة الصكاك» مىنامند؛ و حال آنكه در طريق اهل بيت (عليهم السلام) تكذيب آن وارد است [2]. [* 9]

و نظر به اينكه أبو لؤلؤ عجم بوده، موجب نفرت عرب از عجم گشته؛ تا به حدّى كه اطفال عرب تا حال در مقام تمسخر و استهزاء به عجم مىگويند: «عجم عجم لولو و بالخيط مفتول»، فتأمّل.

بلكه عقلا و فضلاى طرفين در مقام تفاخر بر هم كوشيدهاند، و در اين باب به أدلّۀ عقليّه و نقليّه متمسّك گرديدهاند، و عرب به قرآن و پيغمبر آخر

[1] ه: زنان از.

[2] فضائل الاشهر الثلاثة: 45 حديث 22، أمالى صدوق، 32- حديث 1، عيون اخبار الرضا (عليه السلام):

1/ 263 حديث 45، وسائل الشيعة: 8/ 59 حديث 1.