نام کتاب : فرهنگ معارف اسلامى نویسنده : سجادی، جعفر جلد : 1 صفحه : 345
ديگرى مقيمان.
رسم صوفيان در سفر آنست كه چون قصد كنند بخانقاهى نزول كنند سعى و
كوشش ميكنند كه قبل از غروب بمنزل يعنى آن خانقاه مورد نظر برسند و اگر در ضمن طى
مسافت با مانعى برخورد كردند كه نتوانند عصر بخانقاه برسند شب را در مسجد و يا
گوشه بيتوته كرده و روز ديگر بخانقاه ميروند و بعد از آنكه دو ركعت نماز گزاردند و
به اهل خانقاه سلام دادند با آنها معانقه و مصافحه كرده و بعد از كسب اجازه منزل
كرده و سه روز از خانقاه بيرون نروند و اگر بخواهند بديدن كسى بروند و يا بحمام
بروند بعد از سه روز ميروند. (مصباح الهدايه ص 118) مقيمان خانقاه مقدم تازه وارد
را گرامى داشته و بترحيب و اعزاز تلقى ميكنند.
اهل خانقاه بايد از صفات پست منزه بوده و متجلى بصفات محموده باشند و
آيه وَ نَزَعْنا ما فِي صُدُورِهِمْ مِنْ غِلٍّ إِخْواناً عَلى
سُرُرٍ مُتَقابِلِينَ وصف حال ايشان گردد.
اهلِ خِبْرَت
- از اصطلاحات فقهى است.
در كليات حقوقى آمده است:
مقصود از اهل خبره كسانى هستند كه راجع بموضوعى كه مورد اختلاف واقع
شده داراى بصيرت و اطلاعات مخصوصى باشند مثل صنف بزاز در امر پارچه و زرگر در
جواهر و زيور.
رجوع باهل خبره و اعتماد بقول او يا از باب قيمت زمانى است كه مورد
اختلاف طرفين است مثل اينكه در فلان وقت بچه قيمتى خريد و فروش ميشده و قيمت عادله
آن چه بوده است.
بر اين تقدير قول اهل خبره از باب شهادت خواهد بود پس آنچه در شاهد
از حس و عدالت و تعدد معتبر است در آن معتبر خواهد بود.
و اگر قول اهل خبره از باب خبر واحد باشد و خبر واحد را در موضوعات
معتبر بدانيم عدل واحد كافى خواهد بود.
و اگر قول او را از باب اخبار از رأى و اينكه بر حسب ممارستى كه در
اين نوع از اعمال داشته مزاياى اصناف و انواع آن را بخوبى تميز و تشخيص ميدهد مثلا
بدون نظر بقيمت روز ميگويد فلان چيز قيمتش اين است در اين صورت قول او حائز عنوان
فتوى است و نظير اجتهاد است در باب احكام و تعيين حكم مفهوم كلى.
بنا بر اين نه تعدد در آن معتبر است نه حس، فقط عدالت در آن كافى
است، يعنى بايد بمعرفت و قول او اطمينان حاصل نمود.
و اگر قول او از باب تطبيق و تعيين مصداق باشد باين طور كه احكام
انواع و كليات در بازار معلوم بوده اما اين فرد مندرج در تحت كدام يك از انواع است
مشكوك باشد شخص عارف خبير معين ميكند كه اين فرد از كدام نوع است و قيمت آن معلوم
خواهد بود.
و بر اين تقدير شبيه بباب حكومت بوده و حاجتى بتعدد نخواهد داشت و در
آن اطمينان و وثوق كافى است.
نام کتاب : فرهنگ معارف اسلامى نویسنده : سجادی، جعفر جلد : 1 صفحه : 345