responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : فرهنگ معارف اسلامى نویسنده : سجادی، جعفر    جلد : 1  صفحه : 326

انْفِعالِ نَفْسانىّ‌

- انفعالات يا نفسانى هستند و يا غير نفسانى مانند ترسيدن و مسرور شدن و غيره. (مصنفات ج 2 ص 26)

انْقِلاب‌

- (اصطلاح فلسفى) انقلاب بمعنى تحول حالت و صورت و جهت بالائين چيزى را پائين قرار دادن و بالعكس آمده و روگردانيدن از جهتى را نيز انقلاب گويند و بمعنى زير و زبر كردن چيزى است چنانكه گويند «قلب الارض للزراعة» يعنى زمين را جهت زراعت زير و زبر كرد بواسطه شيار و تقلب يعنى تحول و «قلب» جسم صنوبرى الشكل را گويند.

انقلاب در عناصر بمعناى تبديل صورتى بصورت ديگر است كه كون و فساد ناميده‌اند.

شيخ الرئيس گويد و مراد از انقلاب عين آن نيست كه امرى معدوم شده و امرى ديگر موجود شود بدون آنكه از شى‌ء اول چيزى باقى ماند و اگر چنين باشد بايد گفت كه امرى معدوم شده و چيزى ديگر حادث شده است و نتوان منقلب اليه را منسوب به منقلب دانست در صورتى كه چنين نيست و ما گوئيم مثلا آب است كه تبديل به هوا شده است. (شفا ج 2 ص 450) و بنا بر اين مراد از انقلاب آنست كه آنچه موصوف بصفت خاص است همان امر موصوف بصفت ديگر شده است و قهرا چيزى از شى‌ء اول باقى مانده كه در شى‌ء دوم موجود است و همان امرى است كه مصحح انتساب شى‌ء دوم بشى‌ء اول است.

صدرا گويد: انقلاب صورتى بصورتى ديگر بطور تدريج انجام ميگيرد نه بطور دفعى و بالجمله انقلاب صورت نوعيه بواسطه حركت جوهريه كه در هيولاى اجسام است بنحو ممتد و بتدريج محقق ميشود و اگر حركت جوهريه نمى‌بود حصول انقلاب محال بود. زيرا محال است كه مثلا آب يك دفعه تبديل به هوا شود بلكه اين امر با حفظ وحدت شخصيه ماده مخصوص و متشخص بطور تدريج انجام ميگيرد و بنا بر اين كون و فساد بمعنى متداول مورد قبول صدرا نيست و تمام انقلابات و خلع و لبس‌ها را بواسطه نوعى از استحاله ميداند نه استحاله بمعنى حركت در كيف بلكه بمعنى حركت در جوهر ميداند.

(اسفار ج 2 ص 90- مبدأ و معاد صدرا- ص 165)

انْقِلابِ تابِسْتانىّ‌

- اين اصطلاح هيوى است و انقلاب صيفى هم بتازى گويند رجوع شود به اعتدال خريفى و اعتدال تير ماهى و مقنطرات.

انقلاب زمستانى‌

- اين اصطلاح نجومى است رجوع به مقنطرات شود.

انْكارِ بَعْدَ از اقْرار

- از اصطلاحات فقهى است.

در كليات حقوقى آمده است:

انكار بعد از اقرار قبول نمى‌شود. بنا بر اين اگر شخصى پس از آنكه اقرار بدينى براى ديگرى نموده آن را انكار كند يا دعوى اشتباه يا غلط نمايد از او مسموع نيست. (كليات ص 47).

انَّمَا الأَعْمالُ بِالنِّيّات‌

- مراد از نيت قصد اطاعت و تقرب بخداست در ايجاد فعل، (از تلويح ص 177).

نام کتاب : فرهنگ معارف اسلامى نویسنده : سجادی، جعفر    جلد : 1  صفحه : 326
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست