در مقدّمه كتاب مستطاب خود (كامل الصّناعة الطبية الملكى) پس از تعريف و تمجيد از آثار پيشينيان و بيان مطالعه كتب آنان بر هر يك از اين پزشكان بنحوى ايراد گرفته است:

«از كتب بقراط و جالينوس و اوربياسيوس و فولس الاجنطى» «و يوحنّا بن سرابيون حتى رازى يك يك انتقاد و ايراد نموده و بعقيده» «خود پس از مطالعه كتب اينان انتقادات خود را مفصّل و مشروح با ذكر» «نقائص و قلت مطالب و يا ايجاز و اختصار مواضيع مشروحا در كتاب ملكى» «مينگارد كه اگر بخواهيم بذكر آن بپردازيم باعث تطويل كلام گردد» «لذا خوانندگان گرامى را بمقدّمه كتاب ملكى حوالت ميدهيم».

غير از اهوازى همان طور كه گفته شد ديگران نيز از پزشكان ايرانى انتقاداتى بر كتب استادان يونان نگاشته‌اند كه اگر بخواهيم يك يك آن را در اين مختصر بيان كنيم باعث تصديع خواهد شد.

بنا بر اين ملاحظه ميشود كه شاگردان مكتب بقراط و جالينوس علاوه بر آنكه شرح زيادى بر كتب آنان نوشته‌اند احاطه كامل به نوشته‌هاى اطباء يونانى پيدا نموده ايرادات و انتقاداتى جدّى بر آنها گرفته كه در تاريخ طبّ و ترقّى و سير كامل اين علم بسيار مهم ميباشد [1].

ه- كتب و آثار گرانبهاى پزشكان اسلامى- پس از آنكه پزشكان اسلامى بخصوص ايرانيان در كار خود متبحّر و استاد گرديدند با

[1] - در اينجا بايد متذكر گرديد كه كم كم پزشكان ايرانى بواسطه تشخص و تعين علمى خود دست از زبان عربى برداشته و كتب خود را بزبان پارسى نگاشته‌اند نمونه‌هاى آن از ابن سينا شروع شده و پس از وى نمونه بزرگ ديگرى مانند گرگانى پيدا شده كه ذخيره خوارزمشاهى را بپارسى برشته تحرير در آورده است كه در مقام خود بى‌نظير است.

اين مطلب ميرساند كه ايرانيان در برابر كتب طبى يونانى تقريبا مستغنى بوده‌اند.