بر تمام كف گام- مانند ماهيچه گسترده بر كف دست- گسترده مى‌گردد، و فايده آن نيز مشابه فايده ماهيچه كف دست مى‌باشد.

فصل سى‌ام: تشريح ماهيچه‌هاى انگشتان پا

ماهيچه‌هاى‌ [1] حركت دهنده انگشتان پا عبارتند از ماهيچه‌هاى خم كننده كه تعداد آن بسيار زياد مى‌باشد:

1. ماهيچه‌اى كه منشأ آن سر نازك نى مى‌باشد و بر امتداد آن به سوى پايين سرازير مى‌گردد و وترى را مى‌فرستد كه به دو شاخه از وتر تقسيم مى‌گردد، يك وتر براى خم كردن انگشت ميانى، وتر ديگر براى خم كردن انگشت انگشترى.

2. ماهيچه ديگر كه از ماهيچه اول كوچك‌تر است. منشأ آن از بخش خلفى استخوان ساق مى‌باشد، پس آن گاه كه وتر خود را مى‌فرستد به دو وتر تقسيم مى‌گردد، يك وتر انگشت كوچك، وتر ديگر انگشت اشاره را خم مى‌كند، سپس از هر يك از دو قسمت وترى منشعب مى‌گردد كه با پيوند به شاخة ديگر وتر واحدى مى‌گردد كه تا انگشت شست كشيده مى‌شود و آن را خم مى‌نمايد.

3. ماهيچه سوم- كه ياد كرديم- از بخش خارجى انتهاى درشت نى مى‌رويد و ميان دو نى به پايين سرازير مى‌گردد، بخشى از آن براى خم كردن گام فرستاده مى‌شود و بخش ديگر به سوى مفصل‌ [2] اول انگشت شست فرستاده مى‌گردد؛ اين بود ماهيچه‌هاى حركتى انگشتان كه روى استخوان ساق و پشت آن قرار داده شده است.

(ماهيچه‌هاى كف پايى)

ماهيچه‌هايى كه در استخوان كف پا قرار دارند عبارتند از:

1. ماهيچه‌هاى ده گانه كه علماى تشريح بدان نپرداخته و اولين كسى كه آنها را شناخته جالينوس بوده است. اين ماهيچه‌ها به انگشتان پنج گانه متصل مى‌باشند، يعنى‌

[1] ابن سينا از ماهيچه‌هاى باز كننده سخنى به ميان نياورد.

[2] در نسخ قانون به استثناى نسخه بولاق «كعب» دارد كه به نظر صحيح نمى‌باشد، لذا از نسخه بولاق «مفصل اول» ترجمه شد، چنانچه جرجانى در ذخيره، ص 37 بدان اشاره دارد و مى‌گويد: اين عضله جزوى ببند گشاد نخستين ابهام پيوسته است.