و از قصيده ابو الهيثم جوزجانى و قصيده ابو العباس فضل بن محمد لوكرى‌ [1] معلوم ميشود كه اين نوع تأليفات را بنظم نيز مى‌پرداخته‌اند.

3- ماخذ كتاب: مؤلف قراضه طبيعيّات در مقدمه كتاب خود (ص 3- 4) گفته است كه: «اين خادم ... قصد كرد تا از آنچ ديگران بگفته‌اند اندرين كتاب نيارد مگر چيزى كه آن مقدمه سازد مسأله ديگر را و يا بر سبيل اتفاق اندر افتد.» و بدين سبب وى از نقل آراء و اقوال دانشمندان ديگر خوددارى كرده و كوشيده است كه سخن در كلى طبيعيّات كه آسان‌تر است نگويد و بمسائل جزوى بپردازد [2] و سخن تازه و نو بگويد [3] با اين همه، چون موضوع كتاب مباحث مختلف علوم طبيعى است و در عصر مؤلف پايه مطالعات طبيعى بر كتب متقدمان خاصه بر تأليفات دانشمندان يونانى و بوجه اخص بر مؤلفات ارسطو (384- 322 ق. م.) و علماء مشّاء بود، غالب آراء مؤلف نيز مبتنى بر تأليفات ارسطو و بقراط (متولد در حدود سال 460- ق. م.) و ارشميدس (287- 212 ق. م.) و جالينوس (131- 201 م.) است. ناگفته نماند كه در بعض موارد صاحب كتاب از ميان آراء مختلف علمى در يك مبحث، حسن انتخاب نشان نداده و راى مرجوح را اختيار كرده است‌ [4].

مؤلّف باحتمال قريب بيقين از كتاب ابو ريحان بيرونى در باب تعيين‌

[1] - رش: ابو الحسن بيهقى، تتمه صوان الحكمه ص 121.

[2] - رش: ص 5.

[3] - رش: ص 5.

[4] - مثلا در رأى مربوط برؤيت يا ديدار، رش: ص 32- 33 و ص 98- 100 و حواشى متعلق بآن.