responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : الهيات دانشنامه علائى نویسنده : ابن سينا    جلد : 1  صفحه : 123

پس از خلائى‌ [1] يكسان جهات مختلف نيفتد [2] و خلا [3] دو سان نبود.

و امّا ملا [4] و جسم‌ [5] شايد كه دو سان بوند. گوييم‌ [6]: نشايد نيز كه دو جسم بوند سبب دو جهت، زيرا كه سؤال لازم بود بآنكه‌ [7] هر جسمى را جهتى بود مخالف جهت آن جسم، و معنى اين سخن جز آن بود كه گويى «جسمى مخالف جسمى» زيرا كه وهم پذيرد كه هر دو جسم را بياميزى‌ [8] و اندر يك جهت آرى. پس آنگاه دو جهتى بشود و دو جسمى نشده باشد.

و همچنين‌ [9] اگر جهتها بدل زنى، دو جسمى بجاى بود، و جهتها [10] بجاى نبود. و بجمله نشايد اندر وهم كه دو جهت را بياميزى، و شايد كه اندر وهم دو جسم را بياميزى. پس دو جسمى نه دو جهتى بود و الّا كه حالى‌ [11] نهى جز جسمى مقارن آن دو جسم، و بجمله حالى‌ [12] بايد كه اندر بسته بود به بعد و مقدار، و اگر دو جسمى بودى سبب دو جهت‌ [13]، يك جسم را موجود دانستيمى‌ [14]، و آن بود كه ميان ايشانست، كه ميان هر دو جهت بعدى بجا [15] است لامحاله، و ديگر جسم را معدوم كرديمى‌ [16] و بدل وى ديگرى آورديمى‌ [17]، شك نبودى كه دو جهت بجاى بودى:

يكى آن كناره كه از آن‌ [18] سوى اين جسم است‌ [19] كه بجايست،


[1] مك 2، طم: خلاى.

[2] مك 2، طم: نيوفتد؛ مك 1:- نيفتد.

[3] طم، مل، چخ: خلاء.

[4] مل، چخ: ملاء.

[5] طم: ملاء جسم.

[6] طم:+ كه.

[7] مك 2: بآن.

[8] طم: نياميزى.

[9] مك 2: و همچنان.

[10] چخ: و دو جهتها.

[11] مك 2: خالى؛ طم: جايى.

[12] طم: جايى.

[13] مك 2: دو جهتى.

[14] مك 1، چخ: دانستمى.

[15] مك 2، طم، مل، س، عس، چه:- بجا.

[16] چخ: كردمى.

[17] چخ: آوردمى.

[18] مل:- از آن.

[19] مك 2: جسمى است.

نام کتاب : الهيات دانشنامه علائى نویسنده : ابن سينا    جلد : 1  صفحه : 123
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست