هر گاه به غفلت خود باز گردد به اعمال ناپسند خود هم باز مى‌گردد

خداى تعالى دعا و زارى بنده زيان رسيده خود را اجابت مى‌كند ولى تا مدتى محدود. چون مهلت به پايان رسيد خداى تعالى او را فرو مى‌گيرد آن سان كه اقوام پيشين را كه مرتكب خطا و ستم شدند فرو گرفت. خدا مى‌خواهد حجت خود را بر بندگان خود تمام كند/ 341 و چون حجت تمام شد گرفتار عذابشان خواهد كرد.

آن گاه خداوند قوم ديگرى را جانشين آنها خواهد ساخت البته نه از آن رو كه آنان را در زمين سرورى و تملك داده، بلكه فقط براى امتحان آنها.

شرح آيات

عجله، كار شيطان‌

[11] بشر خواستار آن است كه هر چه زودتر از نعمت و خير بهره‌مند شود.

از اين رو چون كار نيكى از او سر زند منتظر جزاى فورى او خواهد بود. اندكى از مردم هستند كه براى دريافت پاداش خود در آينده دور منتظر مى‌مانند.

اما زندگى هميشه آرزوى زندگان را بر نمى‌آورد از اين رو گاه پاداش يك عمل نيك سالها به تعويق مى‌افتد. اگر خداوند سبحان پاداش و كيفر هر عملى را فورا بپردازد ديگر فرصتى براى آزمايش آنها در اين دنيا باقى نمى‌ماند.

كيفر كسانى كه مرتكب گناهان بزرگ مى‌شوند اين است كه به هلاكت رسند آيا تو دوست دارى كه كيفر گناهانت را بر فور مشاهده كنى بدون آن كه به تو فرصتى عطا شود تا خود را اصلاح كنى؟ هرگز! پس بايد به اين وضع راضى باشى صلاح بندگان هم در اين است كه جزاى عمل خود را چه نيك و چه بد با تأخيرى اندك يا زياد دريافت دارند. بنا بر اين بنده نبايد در آنچه خواه و ناخواه به عيان خواهد ديد عجله ورزد.

وَ لَوْ يُعَجِّلُ اللَّهُ لِلنَّاسِ الشَّرَّ اسْتِعْجالَهُمْ بِالْخَيْرِ لَقُضِيَ إِلَيْهِمْ أَجَلُهُمْ‌ اگر به همان شتاب كه مردم براى خود خير مى‌طلبند خدا برايشان شر مى‌طلبيد مرگشان فرا رسيده بود.»