همين موجب عذاب او خواهد شد، و خداوند متعال در روز قيامت بندگان
خويش را براى پرسش از نعيم متوقف مىسازد، ثُمَّ
لَتُسْئَلُنَّ يَوْمَئِذٍ عَنِ النَّعِيمِ «سپس در آن
روز درباره نعمتها از شما پرسش خواهد شد»، [63]
وَ قِفُوهُمْ إِنَّهُمْ مَسْؤُلُونَ «و آنان را متوقف سازيد كه
بايد از ايشان پرسش شود». [64] فَبِأَيِّ
آلاءِ رَبِّكُما تُكَذِّبانِ.
يكى از اشكال تكذيب بخشيدن نعمت است در غير موقع خود، يا به دست
آوردن آن از راه حرام، و به كار بردن آن در مخالفت با حق، همچون چشمى كه به
ناموسهاى مردم نگاه كند، يا گوشى كه به شنيدن غيبت و نمّامى و غناء و لغو مشغول
شود، و پايى كه با آن به سوى معصيت روانه شوند، و رسول خدا (ص) گفت: «بنده گامى
برنمىدارد مگر اين كه درباره چهار چيز از او پرسش شود: اين كه جوانيش را در چه
چيز مصرف كرد، و عمرش را در چه چيز به پايان رساند، و مالش را از كجا به دست آورد
و در كجا به مصرف رساند، و درباره دوستى ما اهل البيت». [65]
[33- 36] و خداوند متعال افقهاى چشمداشت و توقع را در برابر انسان به دورتر از
اساطير بشرى انتقال مىدهد تا بيش از 13 قرن از زمان بر علم نوين پيشى داشته باشد،
و اين مايه تعجب نيست، از آن سبب كه در كتاب خدا آمده است.
فلسفههاى بشرى پيوسته در صدد بند نهادن بر عقل انسان و زنجير كردن
چشمداشتهاى او و گذاشتن بار سنگينى بر نفس او بودهاند كه وى را از اعتماد به خود
و توكل كردن بر پروردگارش بازدارند، و اين در آن هنگام بود كه جهل حكمفرمايى داشت
و مجموعهاى از نظريات ابتدايى درباره انسان و عالم وضع شد كه آنها را هدف علم و
منتهاى معرفت تصور مىكردند، و عنوان سقفى براى فكر و زندانى براى عقل پيدا كرد، و
گردنهاى سختگذر در برابر پيشرفت شد.