كفران بپردازيد، عذاب من بسيار سخت است»، [28]
بنا بر اين به كار بردن پاسخ «لا بشىء من آلائك ربّ أكذّب» ملازم با شكر نعمت
است، و اين بدان معنى است كه عملا به نعمت بودن آن اعتراف كردهايم، و اين كه از
جانب خدا است و با گفتار از او شكرگزارى مىكنيم و دستور او را به كار مىبنديم، و
تصديق به آلاء پروردگارمان همين است.
شرح آيات
[19- 21] و از جا به جا شدن نقاط برآمدن و فرو رفتن خورشيد در
آسمان، قرآن ما را به آبهاى درياها انتقال مىدهد كه آب بعضى از آنها با يكديگر
برخورد پيدا مىكند بدون آن كه با تجاوز و طغيانى همراه باشد.
/ 306 مَرَجَ الْبَحْرَيْنِ يَلْتَقِيانِ* بَيْنَهُما
بَرْزَخٌ لا يَبْغِيانِ «دو دريا به يكديگر تلاقى پيدا
مىكنند* و ميان آن دو مانعى است تا به يكديگر آسيب نرسانند.» در آيه اشاره به چند
نمود از نمودهاى طبيعى شده است: اولى برخورد كردن آبهاى شور دريا است با آبهاى
ديگر شيرين، همچون آبهاى رودخانهاى كه به دريا مىريزد، كه با وجود برخورد كردن
با يكديگر، آب شيرين بر طبيعت خود باقى مىماند. و شكل ديگرى از رحمت پروردگار آن
است كه رودخانهها را در سراسر جهان مرتفعتر از درياها قرار داده، چنان كه گفته
است وَ هُوَ الَّذِي مَرَجَ الْبَحْرَيْنِ هذا عَذْبٌ فُراتٌ وَ هذا
مِلْحٌ أُجاجٌ وَ جَعَلَ بَيْنَهُما بَرْزَخاً وَ حِجْراً مَحْجُوراً
«و او است آن كه با هم آميخت دو دريا را كه يكى از آنها آب پاكيزه گوارا دارد و آن
ديگرى نمكى و شور است، و ميان آن دو حاجز قرار داد و ديوارى افراشته،
[29] و نمود ديگر تلاقى كردن درياها با يكديگر است. سه چهارم از سطح زمين
ما را آب درياها و