وَ مِنْ آياتِهِ اللَّيْلُ وَ النَّهارُ وَ الشَّمْسُ وَ الْقَمَرُ، لا تَسْجُدُوا لِلشَّمْسِ وَ لا لِلْقَمَرِ وَ اسْجُدُوا لِلَّهِ الَّذِي خَلَقَهُنَّ إِنْ كُنْتُمْ/ 305 إِيَّاهُ تَعْبُدُونَ‌ «و از آيات او است شب و روز و خورشيد و ماه، به خورشيد و ماه سجده نكنيد، بلكه در برابر خدايى سجده كنيد كه آنها را آفريده است، اگر پرستش او را مى‌خواهيد». [27] و اين نيز گونه‌اى از تكذيب است، و آن كس كه به پروردگار و مالك نعمت ايمان ندارد يا براى او شريك قايل مى‌شود، بر آن نعمت شكر گزار او نبوده است، و آن كس كه سپاسگزارى نكند، تضمينى براى ادامه يافتن نعمت يا افزوده شدن آن ندارد، و نيز براى استفاده كردن از آن در مواردى كه با سلامت همراه باشد، آيا اين همه مرهون سپاسگزارى بر شكل صحيح آن نيست؟ مثلا، دستگاه گوارش در بدن انسان (دهان و سرخناى و معده و روده‌ها) مى‌بايستى از اين نعمت برخوردار شود، پس آن كس كه آنها را از خدا مى‌داند، به جستجوى برنامه رسالت در خوردن و آشاميدن برمى‌خيزد، و اين كه نوع و مقدار و روش به كار بردن آنها (آداب خوردن و آشاميدن) از چه قرار است، امّا آن ديگرى كه خدا را تكذيب مى‌كند، ملتزم به اين گونه امور نيست و هر طور كه بخواهد عمل مى‌كند و از آنچه براى او زيانبخش است، همچون شراب و عرق و گوشت خوك و نظاير اينها، پرهيزى ندارد كه اين خود نيز نوعى از تكذيب است، و به همين گونه نعمتى را تكذيب مى‌كند كه در آن ثروت و مال براى بهره‌كشى از ديگران و آزردن آنان مصرف شده باشد، و اسراف و تبذير بر نفس را روا نمى‌دارد، اما آن كس كه سلطه را وسيله‌اى براى برترى جستن بر ديگران به‌كار مى‌برد، آلاء پروردگار خويش را تكذيب مى‌كند.

آن كس كه نعمت را براى خير شخص خود و بشريّت به كار نمى‌برد، و در نتيجه كارى براى استمرار پيدا كردن آن انجام نمى‌دهد، نه تنها از افزوده شدن آن محروم مى‌ماند، بلكه آن را در معرض زوال و نابودى قرار مى‌دهد وَ إِذْ تَأَذَّنَ رَبُّكُمْ لَئِنْ شَكَرْتُمْ لَأَزِيدَنَّكُمْ وَ لَئِنْ كَفَرْتُمْ إِنَّ عَذابِي لَشَدِيدٌ «و در آن هنگام كه پروردگارتان اعلام كرد كه اگر از من سپاسگزارى كنيد، بر نعمت شما مى‌افزايم، و اگر به‌