چگونه امكان آن پيدا مى‌شد كه دست يافتن به علم براى ما ميسر شود؟

[79] شريفترين علم معرفت خداست، و معرفت بدون ايمان كامل نمى‌شود، چه شهوات و صفت شرك همچون سدهايى بلند از نفوذ كردن جريان معرفت به قلب جلوگيرى به عمل مى‌آورند.

منكر ايمان در پرندگانى كه در فضا پرواز مى‌كنند، چيزى جز آن را نمى‌بيند كه دوربين عكاسى در عكسهاى گرفته شده از پرواز آنها ديده مى‌شود، در صورتى كه بينش و بصيرت مؤمن به معرفت خدايى راه مى‌يابد كه پرندگان را در جوّ آسمان نگاه مى‌دارد.

أَ لَمْ يَرَوْا إِلَى الطَّيْرِ مُسَخَّراتٍ فِي جَوِّ السَّماءِ ما يُمْسِكُهُنَّ إِلَّا اللَّهُ إِنَّ فِي ذلِكَ لَآياتٍ لِقَوْمٍ يُؤْمِنُونَ‌- آيا به پرندگان مسخر و تحت فرمان در فضاى جو نگاه نمى‌كنيد و نمى‌دانيد كه آنها را جز خدا در آن حال نگاه نمى‌دارد، و در اين براى كسانى كه ايمان آورده باشند آيات و نشانه‌ها است.» يعنى در هواى محيط بر زمين، و اگر هوا نمى‌بود پرندگان قادر بر باقى ماندن در جو نمى‌بودند، و اگر قوه جاذبه زمين وجود نمى‌داشت، پرندگان به محض صعود در جو در كره‌اى ديگر پرتاب مى‌شدند يا به فضاى نامتناهى بالا مى‌رفتند.

[80] به همين گونه قلب مؤمنى كه خود را به خدا تسليم كرده است، عبرتها و هدفهايى را كه در ما وراى نعمتهاى خدا وجود دارد مى‌شناسد و از آنها آگاهى ندارد.

وَ اللَّهُ جَعَلَ لَكُمْ مِنْ بُيُوتِكُمْ سَكَناً- و خدا براى شما از خانه‌هاتان جايگاه آسايش و آرامشى فراهم آورد كه در آن ساكن مى‌شويد.»/ 104 وَ جَعَلَ لَكُمْ مِنْ جُلُودِ الْأَنْعامِ بُيُوتاً تَسْتَخِفُّونَها يَوْمَ ظَعْنِكُمْ وَ يَوْمَ إِقامَتِكُمْ‌- و براى شما از پوستهاى انعام و چار پايان خانه‌هايى فراهم آورد كه در سفر و حضر و هنگام جا به جا كردن آنها را سبك مى‌يابيد.» يعنى چادرهاى پوستى كه براى حمل و نقل در مسافرت و جز آن به سبب سبكى آسان جا به جا مى‌شوند.