هنگامی شنیدن و مشاهده رعد و برق

عنوان دعا چنین است:
و کان من دعائه علیه‌السلام اذا نظر الی السحاب و البرق و سمع صوت الرعد. از دعاهای امام (ع) است هنگامی که به ابر و برق آسمان نگاه می‌کرد، و غرش رعد را می‌شنید.
محتوای دعا
پدیده‌های طبیعی، نشانه‌های عظمت خداوند هستند و قرآن مجید همواره انسانها را به دقت و توجه به آنها دعوت می‌کند. و تفکر و اندیشه کردن در آسمانها و زمین را سفارش می‌کند. امام (ع) در این دعا توجه به دو پدیده الهی را به ما می‌آموزد. دو پدیده که معمولا نوید رشد و نمو و خرمی و آبادانی برای انسانها هستند. و گاهی (بر اثر بی‌توجهی انسانها) خرابی و نابودی به دنبال دارد. در این باره می‌فرماید: اللهم ان هذین آیتان من آیاتک، و هذین عونان من اعوانک، یبتدران طاعتک برحمه نافعه او نقمه ضاره، بار خدایا این برق و رعد دو نشانه از نشانه‌های تو و دو خدمتگزار تو هستند که در فرمانبری از تو به رساندن رحمت سوددهنده یا عذاب زیانبار می‌شتابند. آنگاه در رابطه با باران و تاثیرات آن درخواستهایی را از خداوند می‌نماید که عبارتند از:
1- فلا تمطرنا بهما مطر السوء، به سبب آن دو (رعد و برق) باران زیانبار بر ما مباران.
2- و لا تلبسنا بهما لباس البلاء، و رخت بلا و گرفتاری بر ما مپوشان (ما را به تنگی در زندگی گرفتار مکن).
3- و انزل علینا نفع هذه السحائب و برکتها، و سود این ابرها و برکت آنها را بر ما فرو فرست.
4- و لا ترسل علی معایشنا عاهه، و به آنچه زندگانی ما به آنها وابسته است آفتی مفرست.
5- الهم اذهب محل بلادنا بسقیاک، خدایا خشکی (زمینهای) شهرهای ما را به آب دادن (باران فرستادن) خود زایل گردان.
سپس به پاره‌ای از تاثیرات روحی و روانی باران و تامین رزق و روزی اشاره کرده می‌فرماید:
1- و اخرج وحر صدورنا برزقک، و اندیشه بد دلهایمان را با روزی دادن خود بیرون نما.
2- و لا تشغلنا عنک بغیرک، و ما را از غیر خودت به دیگری مشغول و سرگرم مکن.
مهیا نبودن اسباب رزق و روزی انسان و تشویش و نگرانی جهت تامین مایحتاج، فکر انسان را به خود مشغول می‌دارد و امام چهارم علیه‌السلام به ما می‌آموزد تا از خداوند بخواهیم تشویش و نگرانی تامین معیشت را از ما دور گرداند. هنگامی که به عجز و ناتوانی از به جا آوردن شکر و سپاس نعمتهای خدا اقرار می‌نمود
عنوان دعا چنین است: و کان من دعائه علیه‌السلام اذا اعترف بالتقصیر عن تادیه الشکر، از دعاهای امام (ع) است هنگامی که به عجز و ناتوانی از به جا آوردن شکر و سپاس (نعمتهای) خدا اقرار می‌نمود.
محتوای دعا
امام (ع) در ابتدا درباره ناتوانی انسان از به جا آوردن شکر می‌فرماید: اللهم ان احدا لا یبلغ من شکرک غایه الا حصل علیه من احسانک ما یلزمه شکرا، ای خدای بزرگ هیچ کس قادر نیست شکر و سپاست را به حد کمال به جا آورد چرا که بر هر شکری که کند آن شکر هم نعمت و احسان توست و شکری دیگر بر او لازم آید.
سپس می‌فرماید: فاشکر عبادک عاجز عن شکرک، و اعبدهم مقصر عن طاعتک، (پس ای خدای بزرگ) شکرگزارترین بندگانت و از ادای حق شکر تو عاجز و عابدترین بندگانت در اطاعت و بندگی تو ناتوان است. آنگاه با اشاره به اینکه هیچ کس خود استحقاق بخشش و مغفرت الهی را ندارد و اگر خداوند کسی را مشمول بخشش و غفران خود قرار می‌دهد از فضل و لطف اوست می‌فرماید:
لا یجب لاحد ان تغفر له باستحقاقه، و لا ان ترضی عنه باستیجابه، فمن غفرت له فبطولک، و من رضیت عنه فبفضلک، بر تو واجب نیست که شخصی را به سبب شایستگیش بیامرزی، و (واجب نیست) نه به سبب سزاواریش از او راضی و خشنود گردی، پس هر که را بیامرزی، از انعام و بخشش توست و از هر که راضی شوی از احسان توست.
و سپس به لطف و بخشش خداوند اشاره کرده می‌فرماید:
و اعددت ثوابهم قبل ان یفیضوا فی طاعتک، و ذلک ان سنتک الافضال، و عادتک الاحسان، و سبیلک العفو، و پاداششان را آماده نموده‌ای پیش از آنکه به فرمانبری و اطاعت از تو درآیند، و این برای آن است که طریقه تو انعام، و روش تو احسان و نیکی، و راه تو عفو و گذشت است.
و در فراز آخر دعا می‌فرماید:
فمن اکرم- یا الهی- منک، و من اشقی ممن هلک علیک؟ لا! من؟ کیست کریم و بزرگوارتر از تو- ای خدای من- و کیست که بدبخت‌تر باشد از کسی که برخلاف رضای تو تباه گردد؟ نه! کیست؟ زیرا تو بزرگوارتر هستی از اینکه جز به احسان و نیکی وصف شوی.