نام کتاب : دانشنامه امام علی علیه السلام نویسنده : جمعی از نویسندگان جلد : 1 صفحه : 966
ستاره شناسی
امام علی علیه السلام نسبت به ستارگان و نقش آنها در زیبائی آسمانها فرمود: وَنَظَمَ
بِلَا تَعْلِیقٍ رَهَوَاتِ فُرَجِهَا، وَلَاحَمَ صُدُوعَ انْفِرَاجِهَا
وَوَشَّجَ بَینَهَا وَبَینَ أَزْوَاجِهَا، وَذَلَّلَ لِلْهَابِطِینَ
بِأَمْرِهِ، وَالصَّاعِدِینَ بِأَعْمَالِ خَلْقِهِ، حُزُونَةَ
مِعْرَاجِهَا، وَنَادَاهَا بَعْدَ إِذْ هِی دُخَانٌ، فَالْتَحَمَتْ عُرَی
أَشْرَاجِهَا، وَفَتَقَ بَعْدَ الِارْتِتَاقِ صَوَامِتَ أَبْوَابِهَا،
وَأَقَامَ رَصَداً مِنَ الشُّهُبِ الثَّوَاقِبِ عَلَی نِقَابِهَا،
وَأَمْسَکَهَا مِنْ أَنْ تَمُورَ فِی خَرْقِ الْهَوَاءِ بِأَیدِهِ،
وَأَمَرَهَا أَنْ تَقِفَ مُسْتَسْلِمَةً لِأَمْرِهِ. وَجَعَلَ
شَمْسَهَا آیةً مُبْصِرَةً لِنَهَارِهَا، وَقَمَرَهَا آیةً مَمْحُوَّةً
مِنْ لَیلِهَا، وَأَجْرَاهُمَا فِی مَنَاقِلِ مَجْرَاهُمَا، وَقَدَّرَ
سَیرَهُمَا فِی مَدَارِجِ دَرَجِهِمَا، لُِیمَیزَ بَینَ اللَّیلِ
وَالنَّهَارِ بِهِمَا، وَلِیعْلَمَ عَدَدُ السِّنِینَ وَالْحِسَابُ
بِمَقَادِیرِهِمَا، ثُمَّ عَلَّقَ فِی جَوِّهَا فَلَکَهَا، وَنَاطَ بِهَا
زِینَتَهَا، مِنْ خَفِیاتِ دَرَارِیهَا وَمَصَابِیحِ کَوَاکِبِهَا، وَرَمی
مُسْتَرِقِی السَّمْعِ بِثَوَاقِبِ شُهُبِهَا، وَأَجْرَاهَا عَلَی
أَذْلاَلِ تَسْخِیرِهَا مِنْ ثَبَاتِ ثَابِتِهَا، وَمَسِیرِ سَائِرِهَا،
وَهُبُوطِهَا وَصُعُودِهَا، وَنُحُوسِهَا وَسُعُودِهَا. «فضای باز و
پستی و بلندی و فاصلههای وسیع آسمانها رابدون اینکه به چیزی تکیه کند،
نظام بخشید، و شکافهای آن را به هم آورد، و هر یک را با آن چه که تناسب
داشت و جفت بود پیوند داد، و دشواری فرود آمدن و برخاستن را آسان کرد، بر
فرشتگانی که فرمان او را به خلق رسانند یا اعمال بندگان را بالا برند. در
حالی که آسمان به صورت دود و بخار بود به آن فرمان داد، پس رابطههای آن را
برقرار ساخت، سپس آنها را از هم جدا نمود و بین آنها فاصله انداخت، و بر
هر راهی و شکافی از آسمان، نگهبانی از شهابهای روشن گماشت، و با دست قدرت
آنها را از حرکت ناموزون در فضا نگهداشت، و دستور فرمود تا برابر فرمانش
تسلیم باشند. و آفتاب را نشانه روشنی بخش روز، و ماه را، با نوری کمرنگ
برای تاریکی شبها قرار داد، و آن دو را در مسیر حرکت خویش به حرکت درآورد،
و حرکت آن دو را دقیق اندازهگیری نمود تا در درجات تعیین شده حرکت کنند
که بین شب و روز تفاوت باشد، و قابل تشخیص شود، و با رفت و آمد آنها شماره
سالها، و اندازهگیری زمان ممکن باشد، پس در فضای هر آسمان فلک آن را
آفرید، و زینتی از گوهرهای تابنده و ستارگان درخشنده بیاراست، و آنان را که
خواستند اسرار آسمانها را دزدانه در یابند، با شهابهای سوزان تیرباران
کرد، و تمامی ستارگان از ثابت و استوار، و گردنده و بی قرار، فرود آینده و
بالارونده، و نگران کننده و شادی آفرین را، تسلیم اوامر خود فرمود.» [1] . شناخت منظومه شمسی شناخت و فراگیری علم نجوم در بهترین شکل ممکن