یکی از مشکلات فرماندهان نظامی در جنگ‌ها، سُستی و فرار بعضی از نیروهای عمل کننده است که:
هم، سنگر را به دشمن می‌سپارند،
که در تضعیف روحیه سربازان خودی نقش زیادی دارند،
و هم دشمن را امیدوار می‌کنند تا پیشروی بیشتری داشته باشد.
از این رو امام علی علیه السلام در موارد گوناگونی در
سخنرانی‌ها «خطبه‌های نهج‌البلاغه» پدیده فرار را برّرسی و تنفّر خود را اعلام می‌فرمود، و فراریان را پناه نمی‌داد.
و کسانی که در حال فرار کشته می‌شدند، آنان را شهید جهاد اسلامی به حساب نمی‌آورد.
و خود بر پیکرشان نماز نمی‌خواند؛
زیرا از جهاد در راه خدا، یعنی یک واجب مهمّ الهی دست کشیده و فرار کرد،
در جنگ جمل و صفّین و نهروان، به هنگام جمع آوری جنازه‌های شهیدان، جنازه‌های فراریان را که کشته شده بودند، بازرسی می‌کردند.
اگر همه زخم‌های آنان از پُشتِ بدن بود، بر آنها نماز میت نمی‌خواند، و آنان را شهید به حساب نمی‌آورد.
(قَضی امیرالمؤمنین علیه السلام فی قتلی «صفّین و الجمل، وَ النّهروان» من‌اصحابه، ان ینظر فی جراحاتهم، فمن کان جراحته من خَلفه لم یصَلِّ علیه، و قال فهو الفارّ من الزحف، و من کان جراحته من قُدّامه صلّی علیه و دفنه) [1] .