نام کتاب : دانشنامه امام علی علیه السلام نویسنده : جمعی از نویسندگان جلد : 1 صفحه : 1386
قضاوت در ضمانت الاغ یا گاو نر
مرحوم شیخ طوسی در کتاب خود آورده است: حضرت صادق آل محمّد به نقل از پدر بزرگوارش امام محمّد باقر صلوات اللّه علیهم حکایت کند: در
زمان حضرت رسول صلّی اللّه علیه و آله قضیه ای مهمّ اتّفاق افتاد؛ و آن
این بود که گاو نری، یک الاغ را کشت؛ صاحبان آن دو حیوان جهت تعیین خسارت
به حضور پیامبر اسلام صلّی اللّه علیه و آله آمدند در موقعی که آن حضرت در
جمع گروهی از اصحاب و انصار نشسته بود. پس از عرض سلام، اجازه سخن
خواستند و چون آن بزرگوار اجازه فرمود، شاکی و متشاکی، ادّعا و شکایت خود
را مطرح کردند؛ و حضرت رسول پس از شنیدن سخنان آن دو نفر، خطاب به ابوبکر
نمود و فرمود: بین ایشان قضاوت و تعیین خسارت کن. ابوبکر عرض کرد: یا رسول اللّه! حیوانی، حیوان دیگری را کشته است، خسارتی ندارد. پس از آن قضاوت را به عمر پیشنهاد نمود و او نیز مانند ابوبکر پاسخ داد. آن گاه خطاب به علی بن ابی طالب نمود و فرمود: یا علی! تو بین آن ها قضاوت نما. لذا
امیرالمؤمنین علی صلوات اللّه علیه اظهار داشت: مانعی ندارد و افزود:
چنانچه گاو نر در طویله یا چراگاه الاغ وارد شده و آن را کشته است؛ پس صاحب
گاو ضامن است و باید خسارت الاغ را بپردازد. ولی چنانچه الاغ در طویله یا چراگاه گاو، وارد گردیده است و توسّط گاو کشته شده، هیچ ضمانتی بر کسی نیست. در این هنگام، حضرت رسول صلّی اللّه علیه و آله دست های مبارک خود را به آسمان بلند نمود و چنین اظهار داشت: حمد
و ستایش بی حدّ، خداوندی را که بعد از من شخصی را جهت امامت و خلافت
برگزید، که همانند پیغمبران علیهم السلام حکم و قضاوت می نماید. [1] .
پی نوشت ها: (1) تهذیب الا حکام: ج 10، ص 229، ح 34.
نام کتاب : دانشنامه امام علی علیه السلام نویسنده : جمعی از نویسندگان جلد : 1 صفحه : 1386