تجزيه و تركيب‌

العنصرى: مبتداء و « للقوام » خبرش است و « الصّورى » عطف به آنست.

للوجود: جارّ و مجرور، متعلّق باستقرّ، خبر مقدّم براى « الفاعلى » و

« التّمامى » .

ما: موصوله و جمله « حاصل الوجود لاجله» صله و عائد آنست مبتداء و

« فغاية » خبر آنست.

و ما: معطوف بموصول اوّل، مبتداء و « ففاعل » خبر آن است و تقدير آن‌

« و ما به الوجود حاصل ففاعل» مى‌شود.

ترجمه: پ س علّت عنصرى « مادّى » و « صورى » ، علّت قوام معلول هستند چ نان چ ه‌

علّت فاعلى و تمامى (غائى) علّت وجودى آن هستند.

علّتى كه بخاطر آن معلول پ يدا مى‌شود غايت و آنچه كه به آن وجود حاصل‌

مى‌شود فاعل نام دارد.

متن: « 260، 259 »

تجزيه و تركيب‌

بالطّبع: جارّ و مجرور، متعلّق باستقرّ، خبر براى مبتداء محذوف « يعنى‌

ضميرى كه بفاعل راجعست» و همچنين است معطوفها بعدى.

ترجمه: فاعل يا بالطّبع است يا بالقسر، يا بالقصد است و يا بالجبر و بالتّسخير، يا

بالتّجلّى است يا بالعناية و يا بالرّضا.