آن است.

متى: مبتداء و خبرش « الهيئة فى الزّمان» است.

هيئة: مضاف و موصول با صله‌اش مضاف اليه آن و كلمه « جده » خبرش‌

است.

بنقله: جارّ و مجرور، متعلّق به مقيّده و لنقله متعلّق به استقرّ است.

ترجمه: هيئت بودن چ يزى در مكان را (اين) و در زمان را (متى) نامند.

هيئت احاطه بچيزى را (جده) گ ويند و شيئ محاط نقلش مقيّد بنقل محيط

است.

شرح عربى:

غرر

فى الاعراض النّسبيّة

فمنها

الاين و المتى‌

هيئة، تحصل من، كون الشّيئ فى المكان اين: فحيث قلنا هيئة اشرنا الى انّه‌

هيئة خاصّة و كون خاصّ و ليس مجرّد نسبة الشّيئ الى المكان و كذا

نظائره.

و، متى، هو، الهيئة، الحاصلة من كون الشّيئ، فى الزّمان، و كون الشّيئ‌

فى الزّمان اعمّ من كون فيه و من كونه فى حدّ منه و هو الآن‌

كالوصولات و المماسات و غيرهما من الانيّات و لذا يسئل عنها بمتى، ثمّ‌

كونه فيه اعمّ ايضا من كونه فيه على وجه الانطباق كما فى الحركة

القطعيّة اولا على وجهه كما فى الحركة التّوسّيطيّة.

و منها الجدة: هيئة، تحصل لاجل، ما يحيط، فيكون اضافة الهيئة لادنى‌

ملابسة و يمكن كون ما مصدريّة، بالشّيئ جده، حالكون تلك الهيئة،

بنقله، اى بنقل المحيط، لنقله، اى لنقل الشّيى، مقيّده، كما يقال الجدة