علم الهى: علمى است كه در آن از احوال و صفات موجوداتى بحث‌

مى‌شود كه در وجود محتاج به مادّه نباشند و از آن بعلم اعلى و فلسفه اولى و علم‌

كلّى و متافيزيك نيز نام مى‌برند.

علم طبيعى: علمى است كه در آن بحث از جسم مى‌كند به اعتبار اينكه‌

معروض حركت و سكون است و بعبارت ديگر در اين علم بحث از اجسام از جهت‌

اين است كه آنها در معرض كون و فساد هستند.

علم جزئى: علمى است كه متعلّقش تصوّرات و مفاهيم جزئيّه باشد

همچون علم بزيد و عمرو.

علم كلّى: علمى است كه معلوم و متعلّق آن مفاهيم كلّيّه باشد مثل علم‌

بانسان (نوع) يا حيوان (جنس) و گ اه باشد كه علم جزئى را بغير علم الهى و كلّى‌

را بعلم الهى اطلاق كنند.

علم ادنى: علمى است كه در آن بحث شود از امورى كه هم در وجود

خارجى و هم در وجود ذهنى بمادّه محتاج باشند.

علم اوسط: علمى است كه در آن از امورى صحبت شود كه فقط در وجود

خارجى بمادّه احتياج داشته باشند نه در وجود ذهنى و عقلى همچون علوم رياضى.

علم مركّب: عبارتست از ادراك و شعور بادراك يعنى چ يزى را بداند و

بداند كه مى‌داند.

علم بسيط: عبارتست از ادراك چ يزى يا غفلت از دانستن آن.

متن: « 349، 348 »

تجزيه و تركيب‌

هيئة: مضاف و « كون الشّيئ» مضاف اليه آن، مبتداء و كلمه « اين » خبر