الف: جسم تعليمى: و آن كميّتى است كه در جهات سه‌گانه جسم طبيعى‌

سريان و جريان داشته باشد.

ب: سطح.

ج: خطّ.

پ س كم متّصل كه صاحب ترصيف و اتّصال و انضمام است باين سه قسم‌

تقسيم مى‌گردد (جسم، سطح، خطّ).

سپس در ذيل « ذو التّرصيف» مى‌فرمايد:

كلمه « ترصيف » بمعناى اتّصال و انضمام است چ نان چ ه مى‌گويند:

تراصفوا فى الصّف يعنى تلا صفوا فى الصّف.

و رجل مرتصف الاسنان.

يعنى مردى كه دندانهايش نزديك بهم و متّصل بيكديگر مى‌باشند.

اين سه قسم كه براى كم متّصل مثال آورديم صاحب ثبات بوده و

اصطلاحا به كم متّصل قارّ موسوم مى‌باشند.

و بعبارت ديگر:

كم متّصل بر دو قسم است: متّصل قارّ الذّات و غير قار الذّات.

كم متّصل قار الذّات بر سه قسم است: جسم، سطح، خطّ.

و كم غير قار الذّات مانند زمان كه ذاتا مقتضى و سيّال مى‌باشد يعنى بطورى‌

است كه هر جزئى از آن كه متجدّد مى‌شود بنحو انقضاء بوده و تكوّن آن بطور

انصرام است و ثباتى براى آن بهيچ وجه من الوجوهى وجود ندارد.

شرح فارسى:

توضيح‌

كم منفصل: آنست كه بين اجزاء آن حدّ مشتركى نباشد و مثال آن منحصر

در عدد است كه موضوع علم حساب مى‌باشد مثلا چ نان چ ه گ فتيم قبلا عدد 5 اگر

منقسم به 2 و 3 شود نمى‌توان 2 را انتهاى 2 و ابتداء 3 دانست.

تقسيم كم متّصل: كم متّصل را بدو قسم كرده‌اند:

قار الذّات، غير قار الذّات.