ترجمه‌

مقاله شيخ عبد القاهر

مصنّف گويد:

شيخ عبد القاهر در اينمقام گفته است:

اگر كلمه [كل‌] در حيّز نفى داخل شود يعنى از ادات نفى متأخر قرار گيرد مثل:

ما كلّ ما يتمنى المرء يدركه (البيت).

يا معمول براى فعل منفى باشد مانند: جاء القوم كلّهم يا ما جاء كلّ القوم يا لم آخذ كلّ الدّراهم يا كلّ الدراهم لم آخذ در تمام اينصور نفى فقط به شمول توجّه پيدا كرده و كلام مفيد ثبوت فعل يا وصف براى بعض بوده يا فائده‌اش تعلّق فعل يا وصف به بعض ميشود.

شارح گويد:

ضمير مستتر در [ان كانت‌] كلمة [كل‌] مى‌باشد و بدنبال [اخرت عن اداته‌] مى‌افزايد:

اعم از آنكه [كلّ‌] معمول براى ادات نفى بوده يا نباشد، و تفاوتى نيست بين اينكه خبر فعل بوده همچون قول الشاعر كه مى‌گويد:

ترجمه: اينطور نيست كه مرد هرآنچه را آرزو كند درك نمايد، چه آنكه بسا باد بنحوى مى‌وزد كه كشتى بآن مايل نمى‌باشد.

يا فعل نباشد همچون قول شما كه مى‌گوئيد:

ما كل متمنّى المرء حاصلا.

سپس در ذيل [او معمولة الفعل المنفى‌] مى‌گويد: