شاهد در مقدّم شدن [رحمة اللّه است بر سلام‌].

قوله: و القول بانّ فى حالة تقديم الفاعل الخ: معترض در مقام اعتراض بر جوابى كه از طرف سكّاكى بر ايرادش داده شد ميگويد:

تقديم فاعل بر فعل مستلزم اينست كه آنرا مبتداء و فعلش را خبر قرار دهيم و حال آنكه اينعمل بلحاظ خلوّ فعل از ضمير رابط ممكن نيست چه آنكه اشتمال خبر بر ضمير راجع بمبتداء لازمست ولى در تابع چون اين امر ضرورى نيست لاجرم فسخ تابع از تابعيّت و تقديمش بر عامل جايز ولى در فاعل جايز نيست.

شارح در جواب اين اعتراض نيز مى‌گويد: اين فرق فاسد و بى اساس است زيرا بيان مزبور مجرّد اعتبار و محض تصوّر و خيال بوده و واقعيّتى ندارد چه آنكه تقديم مزبور در فاعل مستلزم اينست كه فعل در لفظ بدون ضمير فاعلى باشد ولى بحسب واقع فاعلش همان مبتداء فعلى است و خلوّ فعل در لفظ از ضمير فاعل مستحيل و مضرّ نيست بلكه مشكل آنست كه فعل را در واقع بدون فاعل محقق بدانيم پس فرق بين فاعل لفظى و معنوى با اين بيان تمام نيست.

متن: ثمّ لا نسلّم انتفاء التخصيص لو لا تقدير التقديم لحصوله بغيره كما ذكره.

شرح عربى‌ ثمّ لا نسلّم انتفاء التخصيص فى نحو رجل جائنى لو لا تقدير التّقديم لحصوله اى التخصيص بغيره، اى بغير تقدير التقديم كما ذكره السكّاكى من التهويل و غيره كالتحقير و التكثير و التقليل.