و امّا لايهام انّه لا يزول عن الخاطر او انّه يستلذّ به او لنحو ذلك.

شرح عربى‌ و امّا لتعجيل المسرّة او المساءة للتفأل علة لتعجيل المسرّة او التّطير علّة لتعجيل المساءة نحو سعد فى دارك لتعجيل المسرة و السّفاح فى دار صديقك لتعجيل المساءة.

و امّا لايهام انّه اى المسند اليه لا يزول عن الخاطر لكونه مطلوبا او انّه يستلذّ به لكونه محبوبا او لنحو ذلك كاظهار تعظيمه او تحقيره او ما اشبه ذلك.

ترجمه‌

مصنّف گويد:

و يا مسنداليه را بجهت تفأل مقدّم نموده تا موجب تعجيل در مسرّت شود و گاهى نيز بعلّت تطيّر آنرا مقدّم نموده تا بدين وسيله سبب بدحالى فراهم گردد مانند:

سعد فى دارك (سعد در خانه تو است) سفّاح فى دار صديقك (سفّاح در خانه دوستت مى‌باشد).

و يا تقديم بخاطر ايهام اين نكته استكه از خاطر محو نمى‌شود.

يا از ذكرش التذاذ حاصل مى‌شود و يا اغراضى مشابه با اين امور

شارح گويد:

كلمه [للتّفأل‌] علّت است براى [لتعجيل المسرّة] و [التطير] علّت است براى [تعجيل المساءة] و مثال [سعد فى دارك‌] مثال براى تعجيل مسرّت بوده و [السّفاح فى دار صديقك‌] براى تعجيل مساءت.

و ضمير در [ايهام انّه‌] بمسنداليه راجع بوده و علّت [لا يزول عن الخاطر] اين است كه مسنداليه مطلوب و محبوب است چنانچه علّت [استلذاذ بردن از مسنداليه‌] نيز محبوبيّت آنست.