التأخير و غير ذلك فالواجب فى هذا المقام بيان سبب افرادها و جعلها ابوابا برأسها و قد لخّصنا ذلك فى الشرح.
ترجمه
مصنّف گويد:
براى خبر چارهاى نيست از مسند و مسنداليه و اسناد.
و مسند گاهى برايش متعلّقاتى است البته در وقتى كه فعل يا معناى آنرا داشته باشد.
و هريك از اسناد و تعليق يا بواسطه قصر بوده يا به غير آن صورت مىگيرد.
و هرجملهاى كه بجمله ديگر مقرون شود يا بآن عطف شده و يا غير معطوف است.
و كلام بليغ يا زائد بر اصل مراد بوده در حاليكه زائد مشتمل بر فائده است يا زائد بر اصل مراد نيست.
شارح گويد:
مسندى كه معناى فعل را داشته باشد همچون مصدر و اسم فاعل و اسم مفعول و مشابه با اين كلمات و وجهى ندارد كه مصنّف اين امر را اختصاص به خبر داد.
سپس در ذيل [اما زائد على اصل المراد لفائدة] گويد:
مصنّف با قيد [لفائدة] از تطويل احتراز جست در حاليكه پس از مقيّد ساختن كلام را به بليغ ديگر نيازى باين قيد نبود.
و بعد از [او غير زائد] چنين مىنويسد:
تمام اين نكات و مطالبى كه مصنّف بآن اشاره نمود ظاهر و روشن بوده ولى فائدهاى در تعرّض آنها نيست زيرا جميع مذكورات