و اهميّتشان در اين وادى زيادتر از آنها مى‌باشد.

شرح عربى‌ ثمّ احتاجوا لمعرفة توابع البلاغة الى علم آخر فوضعوا لذلك علم البديع و اليه اشار بقوله.

متن: و ما يعرف به وجوه التّحسين علم البديع.

ترجمه‌

سپس حضرات براى آگاهى از توابع علم بلاغت بعلم ديگرى نيازمند بودند از اينرو علم بديع را جهت آن وضع كردند و بهمين امر مصنّف اشاره كرده و مى‌گويد:

و آنچه بواسطه‌اش وجوه حسن كلام دانسته مى‌شود علم بديع نام دارد.

شرح فارسى:

توضيح‌

چنانچه گفتيم مشهور اين است كه علم بلاغت را تنها به دو علم معانى و بيان اطلاق مى‌كنند و امّا بديع بلحاظ اينكه فراگرفتن قواعد و مسائلش در ازدياد رونق و طراوت كلام دخالت داشته و موجب مى‌شود نظر مخاطب بيشتر بجانب كلام معطوف شود و از آن استقبال بهترى نمايد لاجرم جزء توابع بلاغت قرار داده شده است.

و در تعريف اين فن گفته‌اند: بديع عبارتست از مجموع قواعد و مسائلى كه وجوه و طرق حسن كلام بآن دانسته مى‌شود.

متن: و كثير يسمّى الجميع علم البيان و بعضهم يسمّى الاوّل علم المعانى و الاخيرين علم البيان و الثلاثة علم البديع.

شرح عربى‌ و لمّا كان هذا المختصر فى علم البلاغة و توابعها