نام کتاب : قواعد فقهيه نویسنده : بجنوردى، سيد محمد جلد : 2 صفحه : 196
در حالى كه ممكن است اشكال كنند كه ممكن است داعى بر امتثال يك چيز
ديگرى باشد، مثل طمع به بهشت، خوف از آتش، كه مىگوييم اينها مضر به اخلاص نيستند،
زمانى كه منتسب به خداى متعال باشد، يعنى طمعشان نسبت به خدا و خوفش از عذاب الهى
باشد».
بعد حضرت امام در مورد اينكه چه چيزى محركيت به سوى امر الهى را دارد
سه تصور كردهاند: 1- نفس متعلق، داعويت و محركيت براى انجام فعل دارد، نفس انتساب
به خدا، مدخليت در محركيت ندارد. 2- نفس انتساب به خداى متعال محركيت دارد اما
متعلق خير. 3- هم متعلق و هم انتساب اثر در محركيت دارد.
متوسطين از مؤمنين هيچگاه نظرشان به انتساب و اضافه نيست، دنبال
متعلق هستند، فقط حور العين مىخواهند يا براى وسعت رزق و روزى و رفع مشكلات.
گروه دوم مخلصين و عدهاى كمى از محبين و مجذوبين خداوند متعال هستند
كه از بهشت و جهنم گذشته و همه چيز را براى او مىخواهند و مىفرمايد اگر به آتش
هم ببرى چيزى نمىگويم. اين عبادت، عبادت احرار مىباشد.
و اما اگر كسى عبادتى را به طمع چيزى يا خوف الهى، انجام دهد، احدى
قائل به اين نيست كه آن عبادت باطل است. و آنچه از همۀ اينها حاصل مىشود،
اين است كه هم عبادت خائف صحيح است و هم عبادت طامع. و اين دليل است كه عبادت
زمانى كه فقط اطاعت خدا باشد بدون قرار دادن شريكى براى او، صحيح است.
لذا اين مسأله در باب ثواب و وعدههاى الهى مانعى ندارد، اما اگر اين
عبادت مصب اجاره قرار گرفت و يعنى اگر شخص ذات عبادت را بياورد، مستحق اجر از
ناحيه خدا نيست؛ لذا است كه مىگوييم بايد جميع سلسلۀ دواعى طوليه و عرضيه
نام کتاب : قواعد فقهيه نویسنده : بجنوردى، سيد محمد جلد : 2 صفحه : 196