نام کتاب : منطق نوين مشتمل بر اللمعات المشرقيه فى الفنون المنطقيه نویسنده : الملا صدرا جلد : 1 صفحه : 592
گاهى مظنونات با توجه بقطعى نبودن حكم بعنوان قطع و جزم و بدون اشاره
به احتمال واقع نبودن حكم در دليل بكار ميروند.
2- مشهورات
(920)مشهورات آراء و عقايدى هستند كه علت قبول آنها عقل فردى
نبوده و فقط بر شهرت و مقبوليت عموم اتكا دارد. اين آراء نتيجه زندگى در اجتماع
است و اگر كسى از ابتداء بحال انفراد و دور از اجتماع زيسته باشد ممكن است آنها را
باور نكند، و بطور خلاصه مشهورات قضايائى است كه ملكات حاصله و مكتسبه از حشر با
اجتماع سبب قبول آنها باشد.
قسمتى از اين قضايا علاوه بر آنكه مورد قبول همه يا بعضى از اجتماعات
ميباشند عقول فردى نيز آنها را پذيرفته است و اين قضايا متكى بر دو اصل ميباشند:
يكى غريزه نوعى كه هرفردى بحسب آفرينش از آن بهرهمند است، و ديگرى عقل اكتسابى كه
نتيجه زندگى با اجتماع است[1].
از جهت اينكه عقل فردى باين قضايا حاكم است اوليات ميباشند و از جهت
قبول غرايز اكتسابى و شهرت قبول، جزء مشهورات شمرده ميشوند.
[1]اين مسأله كه عقل فردى صرفنظر از حشر با اجتماع داراى
ادراكاتى باشد مورد قبول جامعهشناسان نيست، زيرا آنان عقيده دارند كه همه علوم
انسانى مكتسب از اجتماع است و حتى عقول فرديرا هم زندگى در اجتماع به افراد عطا
ميكند.
- 38-
نام کتاب : منطق نوين مشتمل بر اللمعات المشرقيه فى الفنون المنطقيه نویسنده : الملا صدرا جلد : 1 صفحه : 592