نام کتاب : منطق نوين مشتمل بر اللمعات المشرقيه فى الفنون المنطقيه نویسنده : الملا صدرا جلد : 1 صفحه : 310
موجهاتيكه بماده ضرورت وابستگى دارند
(334)ملاك تعدد و تقسيم قضاياى ضروريه درجات مختلف و متفاوتى است
كه از جهت شدت و ضعف براى ضرورت يافت شده است.
و اقساميكه براى قضاياى ضروريه شمردهاند بحسب طبقهبندى در مراتب
شدت و ضعف ضرورت ميباشد.
شديدترين مراتب ضرورت قسمى است كه هيچگونه شرط و قيدى نداشته، و
ضرورت هميشگى و بدون انقطاع و زوال و آغاز و انجام بوده باشد.
اقسام ديگريكه بحصول شرايط و قيود گوناگون بستگى دارند نيز از جهت
شدت و ضعف مختلف ميباشند و بعضى از شرايط ضرورت را تا آخرين درجه ضعف پائين
مىبرند.
اقسام ضرورت و قضاياى ضروريه
(335)قضاياى ضروريه را شش قسم شمردهاند:
1- ضروريه ازليه 2- ضروريه
ذاتيه
3- مشروطه عامه 4- وقتيه
مطلقه
5- منتشره مطلقه 6- ضروريه
بشرط محمول
دو قسم اول را ميتوان ضرورت واقعى دانست. زيرا ماده قضيه در آنها
ضرورت حقيقى بوده و ثبوت محمول نسبت بذات موضوع ضرورى ميباشد. و اقسام چهارگانه
ديگر كه ضرورت محمول بصفت موضوع يا امور ديگرى بستگى دارد مقارنه آنها نسبت بذات
اتفاقى است و بطور
نام کتاب : منطق نوين مشتمل بر اللمعات المشرقيه فى الفنون المنطقيه نویسنده : الملا صدرا جلد : 1 صفحه : 310