موجبه سالبة المحمول‌

(278) سالبة المحمول قضيه‌ايست كه اولا محمول از موضوع سلب شده و سپس محمول سلب شده را بر موضوع حمل نمايند.

(279) در قضيه سالبة المحمول، ايجاب سلب ميشود و باين جهت آنرا از اقسام موجبه شمرده‌اند هرچند نتيجه‌اش از جهت معنى مرتبه شديد سلب است و ايجاب در اين قضيه تاكيد شده و شدت سلب را ميرساند.

سالبة المحمول با هريك از موجبه معدوله و سالبه بسيطه مناسبتى دارد و اختلافاتى نيز بين آنها يافت ميشود.

(280) مناسبتى كه بين سالبة المحمول و موجبه هست آنستكه:

(اولا) همچنانكه در موجبه حكم بوجود محمول براى موضوع ميشود موجبه سالبة المحمول نيز محمول را براى موضوع ايجاب ميكند.

(281) (ثانيا) همچنانكه موجبه بوجود موضوع نيازمند است سالبة المحمول نيز بدون وجود موضوع ممكن نيست.

(282) (ثالثا) همچنانكه محمول در موجبه محصله بسيط و خالى از سلب است محمول در قضيه سالبة المحمول نيز مفهوم بسيط است.

(283) اختلافيكه با موجبه محصله دارد آنستكه با داشتن اينهمه مناسبات نتيجه‌اش نقطه مقابل موجبه است. زيرا مرتبه اكيد و شديد نفى و سلب را ميفهماند.

(284) وجه مناسبت قضيه سالبة المحمول با سالبه بسيطه آنستكه همه مقدمات و شرائطى كه براى سالبه بسيطه ذكر شد براى سالبة-