اين‌ها درنيافته‌اند كه علم صفت سرور پيامبران و برترين عمل اوصياست، و بدون شك بخش بزرگى از صفات مؤمنين را تشكيل مى‌دهد، و ميوه‌ايست كه از مجاهدتهاى تقواپيشگان به بار آمده است و نتيجه‌ى رياضتهاى عبادتگران است. و جهل و گمراهى، زمانى كه همراه عناد و اصرار و رياست‌طلبى باشد، از زهرهاى كشنده و خبائث دوركننده از قرب خداوند تعالى است كه دارنده‌ى خود را در سلك شياطين كشد؛ و از درهائى است كه به آتش فروزان خداوندى باز مى‌شود، آتشى كه در سينه‌ها شعله زند؛ همچنان‌كه معارف و خويهاى نيكو و آداب پسنديده درهائى بازشده به نعمتهاى بهشت و جوار خداى رحمانند.

پس جهل و اصرار و برترى‌جوئى و استكبار و ديگر باورهاى پست و فكرهاى فاسد آتشهائى‌اند كه در نفوس باوردارندگانشان شعله مى‌كشند و در قلبهاى آنان فروزانند و تا روز موعود دردزا و تا اجل مشخص عذابگر اويند و در آن روز نيز وى را به سرازيرى دوزخ افكنند.

و خويهاى ناپسند امراض نفوس و بيمارى‌هاى قلبهايند، چرا كه چون بيماريى بر زندگى جاويدان عارض مى‌شوند، و كجا توان چنين مرضى را با امراضى كه جز زندگى بدن را از بين نمى‌برد قابل مقايسه دانست. و وقتى لازم مى‌بينيم براى تنظيم روشهاى معالجه و حفظ تندرستى و دفع بيماريها توجه پزشكان بدنى شدت گيرد- درصورتى‌كه آنچه در نتيجه‌ى اين بيمارى از دست مى‌رود جز زندگى فانى نمى‌باشد- پس لازم‌تر است توجه طبيبان نفوس كه انبياء و اولياء- عليهم السلام- اند براى ضبط روشهاى علاج امراض نفوس شدت بيشترى پذيرد. و بزرگترين مرض نفوس نادانى است، خصوصا اگر جاگير شده باشد كه زندگى جاويدان را سخت به خطر افكند.

يادگيرى و پى‌جوئى اين روشها براى هر عاقلى واجب عينى است. و مبتلايان بدين بيمارى نفس آزار و قلب افشار را بيشتر كسانى تشكيل مى‌دهند كه ياد خدا را واگذارده به غير خدا سرگرم گشته‌اند، و از شناخت خداوند و چگونگى صفات و افعال او و اينكه چگونه وجود را بر بهترين نظام و محكم‌ترين‌